Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 5 juni 2025


De taak, welke Verschave op zich nam, werd nog aanmerkelijk daardoor verzwaard, dat hij als lid van de Roomsche Kerk het leven en streven moest beschrijven van een volk, dat meer dan eenig ander onder den invloed van het Calvinisme staat grootendeels onbewust en ongewild, maar voor het overig deel met des te grooter zelfbewustheid en taaie wilskracht.

Dewijl de Duitsche vorsten echter het Calvinisme haatten, helde Oranje natuurlijk meer tot het Lutheranisme over. Hij verborg zijn afkeer van de Calvinisten en van de Wederdoopers niet. Tengevolge van de hagepreeken nam de gisting in het land met elken dag toe.

Van zijn oorsprong af oefende het Calvinisme in Nederland invloed op het openbare leven.

Mocht ook in latere tijden de goedronde lach onzer vaderen verstommen, mocht het kille Calvinisme zich paren aan het practisch streven naar Nuttige, Voordeelige, Bruikbare dingen, toch ging de overlevering van onze nationale luim in de geschiedenis onzer letteren niet verloren.

Het eenige sieraad, dat de aan alle kunst vijandige geest van het puriteinsche Calvinisme in de kerken duldde, was glasschilderwerk, waarbij de nieuwe burgerlijke regenten-aristokratie niet aarzelde, het voorbeeld van den ouden feodalen adel te volgen en hare soms vrij potsierlijke blazoenen en haar tot dusver onbekende namen aan de vergetelheid te ontrukken.

En toen in 1575 de kerk aan de Hervormden kwam, werd het laatste weggeruimd, wat nog aan den prachtigen Katholieken eeredienst herinnerde. De stijve eenvoud van het Calvinisme heeft de kerk jaren lang in een somberen toestand gehouden.

Hij had thans openlijk de katholieke kerk verlaten; in October 1573 was hij te Dordrecht tot het Calvinisme overgegaan. De vurige bewonderaars van den prins zijn van oordeel, dat deze geloofsverandering louter de vrucht der innige overtuiging van hun held is geweest.

Maar helaas, hoeveel soorten van gereformeerden zijn er niet! Er zijn Gereformeerden A en B, Christelijk-Gereformeerden, oud-Gereformeerden, de mannen van den Gereformeerden Bond, voorts die van de Confessioneele Vereeniging. Welk een kracht zou er van 't Calvinisme in ons vaderland uitgaan, wanneer al deze Gereformeerden eens werkelijk één waren! Maar dit worden ze toch nooit, hoor ik zeggen.

Kuyper nog, het Calvinisme is geen kerkelijke beweging: »Het woord Calvinisme," schrijft hij, »is alleen een term van historische beteekenis, dienende om een algemeene geestesrichting aan te duiden, die in de zestiende eeuw, zoowel in Genève als in Frankrijk, en zoowel in Nederland als in Engeland, zich baan gebroken heeft op alle levensterreinen, en met name in het politieke leven.

Woord Van De Dag

buitendam

Anderen Op Zoek