United States or Belize ? Vote for the TOP Country of the Week !


Διότι ανεπαισθήτως μετακινούν τα ήθη των νέων και κάμνουν δι' αυτούς το μεν παλαιόν άτιμον, το δε νέον έντιμον. Από αυτήν δε, επαναλαμβάνω, και την λέξιν και την δοξασίαν δεν υπάρχει μεγαλιτέρα ζημία εις όλας τας πόλεις. Ακούσατε πόσον κακόν θεωρώ ότι είναι αυτό. Άραγε μήπως εννοείς το να κατακρίνεται η αρχαιότης μέσα εις τας πόλεις; Μάλιστα.

Ίσως όμως αυτό είναι δύσκολον να το επιτύχωμεν, και προ πάντων εις τας ιδιαιτέρας περιπτώσεις. Λόγου χάριν δεν είναι εύκολον να ορίσωμεν γενικώς πώς πρέπει να οργιζώμεθα και με ποίους και διά ποία πράγματα και πόσην ώραν. Αλλ' όστις μεν εκτροχιάζεται ολίγον από το ορθόν δεν κατακρίνεται, ούτε εάν εκτροχιάζεται εις το περισσότερον, ούτε εις το ολιγώτερον, αλλά μόνον όστις εκτροχιάζεται πάρα πολύ.

Δηλαδή εις εκείνον η κοινή ονομασία δεν είχε καμμίαν διαφοράν από την ατομικήν, και όμως ήτο διαφορετική. ― Απόδειξις δε τούτου είναι ότι η μεν ακράτεια κατακρίνεται όχι μόνον ως σφάλμα αλλά και ως κάποια κακία ή απολύτως ή ως προς έν μέρος, από αυτούς όμως κανείς δεν κατακρίνεται.

Διότι όστις μεν παρεκτρέπεται ολίγον, δεν κατακρίνεται, ούτε διά το περισσότερον ούτε διά το ολιγώτερον. Κάποτε δε επαινούμεν και τους ελλιπείς και τους ονομάζομεν μειλιχίους, και τους εκτραχυνομένους τους ονομάζομεν ανδροπρεπείς, διότι είναι ικανοί να κυριαρχούν. Και λοιπόν πόσον και πώς όταν παρεκβαίνη κανείς είναι αξιοκατάκριτος, δεν είναι εύκολον να το παραστήσωμεν με τον λόγον.

Λοιπόν δεν είναι πάθη ούτε αι αρεταί ούτε αι κακίαι, διότι δεν θεωρούμεθα αναλόγως των παθών μας σπουδαίοι ή ποταποί, αλλά αναλόγως των αρετών και κακιών μας, και διότι εξ αιτίας μεν των παθών μας ούτε επαινούμεθα ούτε κατακρινόμεθαδιότι δεν επαινείται ούτε κατακρίνεται πας όστις φοβείται ούτε πας όστις οργίζεται γενικώς και αορίστως, αλλά όστις φοβείται ή οργίζεται κατά ένα ωρισμένον τρόπον, ενώ εξ αιτίας των αρετών και κακιών επαινούμεθα ή κατακρινόμεθα.

Η δε αρετή περιστρέφεται εις πάθη και εις πράξεις εις τας οποίας η υπερβολή είναι λάθος και η έλλειψις κατακρίνεται, ενώ το μέσον επαινείται και ευδοκιμεί. Αυτά δε και τα δύο είναι ιδιότητες της αρετής. Επομένως η αρετή είναι κάποια μεσότης, αφού επιδιώκει το μέσον.

Η δε έλλειψις, είτε την θεωρήσωμεν κάπως αοργησίαν, είτε οπωσδήποτε αλλέως, κατακρίνεται. Διότι, όσοι δεν οργίζονται δι' όσα πρέπει φαίνεται ότι είναι ηλίθιοι, καθώς και όσοι δεν οργίζονται καθώς πρέπει, ούτε όταν πρέπη, ούτε με όσους πρέπει. Διότι φαίνεται ότι δεν αισθάνονται, ούτε λυπούνται, και αφού δεν οργίζονται, δεν υπερασπίζονται τον εαυτόν των.

Δηλαδή, όταν είναι εκούσιον το αδίκημα, κατακρίνεται, συγχρόνως δε και είναι τότε αδίκημα. Επομένως θα υπάρχη και κάποιον, το οποίον είναι άδικον, αλλά ακόμη δεν έγινε αδίκημα, εάν δεν προστεθή και το εκούσιον.

Και κατ' αυτόν τον τρόπον δεν ευρίσκεται εις αντίφασιν με τον ίδιον εαυτόν του εκείνος, ο οποίος έθεσε τα ονόματα, αλλά αποδεικνύεται έν και το αυτό πράγμα το &δέον& και το &ωφέλιμον& και το &λυσιτελές& και το &κερδαλέον& και το &αγαθόν& και το &συμφέρον& και το &εύπορον&, και όλα αυτά, με άλλο όνομα, σημαίνουν εκείνο το οποίον τακτοποιεί και διατρέχει παντού και επαινείται, ενώ εκείνο το οποίον εμποδίζει και δένει κατακρίνεται.

Ως προς όλα δε αυτά και τα παρόμοια και τα μέσα, δεν κατακρίνεται κανείς διότι πάσχει και επιθυμεί και αγαπά αυτά, αλλά από την διάθεσιν με την οποίαν εκτελεί τούτο και από την υπερβολήν.