United States or Philippines ? Vote for the TOP Country of the Week !


Upang mahalal na Tagatayo ay quinacailan~gan, bucod sa m~ga casangcapang naulit na nang núm. 16, na ang mahalal ay magtaglay nang dalauangpu at limang taong singcad at nagtutumirá sa bayan ó cundi ma'y sa cabayanang quinalalagyan n~g m~ga pumipili; sampahan n~g isang hanap na malinis at maliuag na maparam na maguing pang agdon sa buhay na catamtaman at di naguiguing utang sa iba; huag magtan~gan sa bayan ó sa cabayanan nang capangyarihang macapagparusa sa tauong bayan; at quilanlin siyang isa sa man~ga namamayang lalong marunong at may sinimpang sariling dan~gal nang caramihang tauo.

Cun namamaga yaong lahat na yaon, sampon nang cutil pati nang puno nang dila, at ang ibang man~ga casangcapang naroon sa piling noon, ang may catauan ay totoong cahabaghabag; namamaga ang boong muc-ha; hindi siya macalunoc; ang paghin~ga ay maliuag; lungmalabas ang dila, ang pulso ay maralas at mahinang-mahina, at cun minsan lungmilibang; at ang maysaquit ungmaabot lamang hangan sa icatlong arao, at namamatay.

Ang m~ga babaying taga Pilipinas ay di macahahauac n~g ano mang catungculang may capangyarihang maca pag parusa sa tauong bayan; n~guni't macahahauac n~g m~ga di nag tataglay n~g capangyarihang ito, cun nacacapit sa canilang catayuan at cailan ma't sila'y di namumuhay n~g halaghag at mag taglay n~g m~ga casangcapang hinihin~gi nang cautusan.

Mabuting totoo naman, ang cuscusin touing umaga nang isang basahang tuyo ang boong catauan, lalo pa ang casangcapang masaquit. Sa panahong tag-guinao ay magaling gumamit ang maysaquit nang damit nang balahibo nang tupa na pasasayarin sa laman; na-aari rin ang damit na tinina nang azul.

At saca si Juan na canyang esposo humin~gi sa canyang casangcapang bató, n~gayon din aniya,i, dito,i, ihanda mo ang isang comidang sa putahi,i, hustó. Lutong masasaráp ay ilagay agad sa lamesang guintó,t, lagyán nang alfombras, sa alfombrang yaon ay ang nababatbat ay hilo de oro na nag quisáp quisáp.

Cun mayroong maysaquit na pasisipsipin nang sin~gao nang mainit na tubig ó suca, ang casangcapang gagamitin doon sa gauang yaon, ay gayon: Cun mayroong sisidlang may suso, para nang ticuan ó charera, ay yaon ang maigui sa lahat.

Ang casangcapang nabalian ay hindi sucat ilagay nang patouid cundi balubaluctot nang caunti. Magaling naman ang may lubid na natatali sa bubun~gan nang silid nang maysaquit sa caniyang tapat, nang siya,i, cumapit sa lubid cun ibig cumibo. Ang catreng quinahihig-an nang maysaquit ay binutasan nang houag buman~gon cun mananabi.

Ang sipón ay catulad nang saquit na pulmonía, pleuresía,t, garrotillo, munti lamang ang saquit; cun sinisipon ang tauo, ay namamaga rin nang caunti ang baga sa loob nang dibdib, ó ang ibang man~ga casangcapang naroroon sa ilong, sa noo, ó sa pisn~gi. Ang sipón hindi sucat hamaquing pabayaan, at cun minsan nacahihila nang man~ga saquit na malaqui sa dibdib, ó sa ibang lugar nang catauan nang tauo.

Cun minsan ang man~ga casangcapang sinisibulan nang tiboc, ay linalabasan nang laman, na lungmalaqui,t, lungmalabis sa rati; at itong labis na laman ay mauauala cun budburan mo nang caunting tauas na sinunog.

Cun baga malaquing lubha ang saquit nang casucasuan, ang maysaquit ay cuculubin sa sin~gao nang tubig na mainit na ualang calahoc, at ang casangcapang masaquit ay itatapat sa sin~gao nang tubig. Magaling tapalang parati nang bilin sa número 9.