United States or Bhutan ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bertulf, de proost van St-Donaas, stond op het binnenplein van den burg en wandelde daar langzaam over en weder, in gepeinzen starende op hetgeen rondom hem geschiedde. Er heerschte eene koortsige bedrijvigheid op het plein. Honderden arbeiders krielden er dooreen; men hoorde er den bevelroep der oversten, den zang der werkers, het gekrijsch der katrollen den zweepslag der voerlieden.
Daar de gelden niet alle regelmatig inkwamen, liet hij, om daarin te voorzien, kopergeld slaan, waaraan hij een verschillende waarde toekende naar zwaarte of model. Zoodra het verwachte geld inkwam, werd het andere aan de circulatie onttrokken. En daardoor kreeg het volk der werkers zooveel vertrouwen, dat het werk niet een enkelen dag stilstond.
Ja, riepen de meiden; iedereen had aan aardbeving gedacht maar het aardbeefde niet, het aardbeefde niet: het huis stortte in, zonder aardbeving. Het was ingestort zoo in éenen, in nauwelijks ènkele minuten. Het was bij den voller begonnen en nauwelijks enkele zijner werkers en werksters hadden zich kunnen redden. En mijn caterva?
Aan elk getouw zitten drie of vier werkers naar gelang van de grootte van het tapijt. Soms arbeiden één man en twee kinderen samen, en ook komt het voor, dat de eigenaar alleen jongens en meisjes voor het weven gebruikt, terwijl één man toezicht houdt. Ik zat op een hoog bankje naast een tenger meisje, wier vingers zoo hard werkten, dat ik haar bewegingen nauwelijks kon volgen.
Maar het moet den Baliër niet gezegd worden, dat eigenlijk de vrouwen de harde werkers zijn op zijn eiland. "Wat verdient een vrouw? Misschien een kwartje op een dag!, niet eens genoeg dat zij er zelf van eten kan. Neen, die verdient en het werk doet, dat is de man. Hij werkt op de sawah!" Dat zij niet mee doet aan wat voor den Baliër het eigenlijke werk is, aan den rijstbouw, dat maakt de vrouw voor hem tot een minderwaardig wezen. En de minachting voor haar als zoodanig brengt het weer mee dat het werk dat zij wèl verricht, en alléén verricht, gekleineerd wordt. Dat zij veel meer verdienen moet dan een kwartje per dag, om haar gezin in stand te helpen houden, hier, waar de levensstandaard hoog is en ruim f
Verschrikt stoven de twee klokken op zijde, maar de aangesprokene vervolgde: «Vreest niet, vriendinnen, want alhoewel heden groot en machtig, ben ik van nederigen oorsprong. Ik werd niet in het leven geroepen door een machtigen hertog, maar door noeste werkers, ambachtslieden, die mij liefhebben als het licht hunner oogen.
"Dat's wéér 'n dag," dacht Go op de gezichten te lezen, die telkens beleefd de langzaam-wegstappende werkers groetten. Ze zag ze nog voor zich uitloopen op 't Rapenburg, met tragen, vasten gang, en was blij, toen ze De Veer tegenkwam, te paard, met z'n pet achterover op z'n hoofd. "Ik ben naar "de Vink" geweest; wel wat nat! mag 'k 'n eindje met je mee rijden?"
Een hogere stand die slechts leeft voor een luxe, leven van vrije, schone, fijne menselikheid, een »liberaal" leven in tegenstelling dat der »illiberale" werkers, der banausoi, dat is de ridderwereld, gelijk de Griekse aristocratie van de »edelvoortreffeliken" de »kalokagathoi" dat was. »Le vilain" zo leert een riddergedicht leeft alleen maar om te zwoegen en te sparen, te pruttelen en te schelden, hij spreekt niet en hij zingt niet, als de hond die slechts bijt; hij voelt niets voor bloemen en vogels, en alles wat schoon is en schittert, ergert hem alleen maar, zijn hele leven is één wanklank in de harmonie des hemels, Gods vrolike, gelukkige engelen hebben niets met zulk een grove plebejer uit te staan.
Den belangeloozen werkers voor het maatschappelijk welzijn is het zeer goed mogelijk gemeenschappelijke belangen te hebben, doch zoodra de geslachts-verhouding tusschen beide treedt, scheurt de solidariteit vaneen en lost zich op in kleine groepen van individuen, die vereenigd zijn alleen op grond van geslachts-vereeniging en zich druk maken alleen voor hunne persoonlijke belangen, ten koste van iemand of van iedereen.
Toen de labor-union der stoomketel-makers en later die van de electrische monteurs voorbijtrok, werden de jonge knappe werklui uit verschillende ramen met zakdoeken toegewuifd. Het was trouwens eene bekoring voor 't oog, dat energiek in den pas marcheeren van deze goed geschoolde werkers.
Woord Van De Dag