United States or British Virgin Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !


Het was de eerste-luitenant Duclari, kommandant van 't kleine garnizoen te Rangkas-Betoeng. Verbrugge en hy waren bevriend, en hun gemeenzaamheid was te grooter, daar Duclari sedert eenigen tyd de woning van Verbrugge betrokken had in afwachting der voltooiing van een nieuw fort. Hy drukte dezen de hand, groette den Regent beleefd, en ging zitten onder de vraag: "wel, wat heb je al zoo hier?"

Daar valt een kameraad hem in de rede: »Zeg, d'r zijn zooveel Pieten in de wereld. Je mot toch zijn achternaam noemen." »Net zoo," zeggen wij. »Maar je bedoelt Piet Verbrugge, niet waar?" »Zie je nou wel, dat de meester hem kent." » ja, omdat de meester hem dikwijls bij jou ziet, niet waar meester?" »Netzoo."

In een daarvan komt het verzoek voor, ter verantwoording te worden geroepen wanneer er misschien mocht worden voorgegeven dat ik iets misdaan had. Als nu de resident my aantast, kan daarop in gewone billykheid geen beslissing worden genomen zonder dat men my vooraf heeft gehoord. Dit is men zelfs een misdadiger schuldig, en daar ik niets misdaan heb ... Daar komt de post aan! riep Verbrugge.

We zyn sedert '43 maar achtduizend vooruit gegaan ... en ook de bevolking is zeer schraal ... nu ja, Malthus! In twaalf jaar zyn we maar elf procent gestegen, en dit is nog de vraag, want de tellingen waren vroeger zeer onnauwkeurig ... en nog! Van '50 op '51 is er zelfs een teruggang. Ook de veestapel gaat niet vooruit ... dat is een slecht teeken, Verbrugge!

Maar hy trachtte de misbruiken te-keer te gaan, zooals u, m'nheer Havelaar, en ... en ... Welnu? Ga voort? Ik ben overtuigd dat hy ... zou vergiftigd geworden zyn als hy langer hier was gebleven. Schryf dat op! Verbrugge heeft die woorden opgeschreven. Zyn verklaring, ligt voor my! Nog iets. Is 't wáár of is 't niet waar dat er gekneveld wordt in Lebak? Verbrugge antwoordde niet.

Over 't geheel genomen is dit misschien waar, ging nu Duclari in 't hollandsch voort hetzy omdat deze taal hem gemeenzamer was en hy meende genoeg gedaan te hebben voor de beleefdheid, hetzy omdat hy alleen door Verbrugge verstaan wilde worden dit moge in 't algemeen waar zyn, maar omtrent Havelaar heeft men waarachtig geen persoonlyke kennismaking noodig ... hy is een gek!

En, met Max te-paard op zyn schouder, trad hy, gevolgd door Verbrugge, de binnengalery in, waar Tine hen wachtte aan den gedekten disch die, zooals Havelaar gezegd had, wel zeer eenvoudig was!

Is 't wonder dat die arme menschen, verschrikt over de gevolgen van hun stoutheid, die gevolgen zochten te ontwyken of te verzachten door deemoedige onderwerping? En 't was niet alleen de kontroleur Verbrugge, die zyn plicht deed met een schuwheid als voegen zou aan plichtverzuim.

Er was dus te veronderstellen dat niet veel van wat er in Lebak omging zyn aandacht ontgaan zou. Ook zagen we dat hy vele jaren vroeger op die afdeeling gelet had, zoodat hy reeds den eersten dag, toen Verbrugge hem ontmoette in de pendoppo waar myn verhaal aanvangt, toonde in zyn nieuwen werkkring geen vreemdeling te zyn.

Verbrugge antwoordde dat er werkelyk veel aan moskeën gearbeid werd. Ja, ja, dat wist ik wel! riep Havelaar. En zeg me nu eens, of er veel achterstand is in de betaling van de landrenten? Ja, dat kon wel beter zyn ... Juist, en vooral in het distrikt Parang-Koedjang, zei Havelaar, als vond hy 't makkelyker zelf te antwoorden.