United States or French Southern Territories ? Vote for the TOP Country of the Week !


Pinapagtibay ang pagcacatayò n~g ligpitang itó n~g m~ga babae n~g Real Despacho na may fechang 17 n~g Febrero n~g 1716 na siyang nagbigay wacás sa m~ga iniharáp na tutol na huwag ipatuloy ang pagtatatag n~g beaterio at colegiong iyán. Inilagáy niláng pintacasi si Santa Catalina de Sena.

Ang dahil n~g pagtatayo n~g beaterio at colegiong itó'y n~g may cáligpitan ang m~ga babaeng ibig manatili sa pagcadalaga hanggang nabubuhay. Ang palatuntunan nilá'y ang palatuntunan din n~g Tercer Orden ni Santo Domingo, at nanunumpang tulad sa m~ga fraile, na magpapacalinis n~g catawa't calolowa, magpapacarukhâ at magmamasunurin.

Naparatan~gan pa na naguing pan~gulo itong ating Burgos sa nangyaring guló, datapua uala rin naguing hanga ito cundi ang pasia iuan ang Colegio. Silang calahatan paalisin lamang sa Colegiong yaon sa iba'y mag-aral n~guni't di nangyari pagca silang tanang sa m~ga Fraile curang namanhican.

"Hindî carapatdapat" ang cahulugán n~g sabing "indigno," salitang caraniwang sabihin n~g m~ga nacacastiláan. Tinatawag na cadete ang nag-aaral sa isáng colegiong doo'y itinutúrò ang m~ga bagaybagay na nauucol maalaman n~g isáng militar.

Ang namamatnugot sa colegiong itó ang quilalang doctor si Padre Mariano García ang caniyang dalang apellido tunay na tagalog tauong filipino. Nang siya'y matira at dito mag-aral ay hindi nagtagal siya'y inordinan nang pagca «Diácono» gayong cabataan mulá sa talino nang isip na tagláy.

Siya'y itinirá na hindi naluatan sa Letrang colegio, ang nacacabagay ay duc-hang ulila sa m~ga magulang, sa loob nang Dios tinangap din naman. Sisiyám na taón cabilan~gang edad nang siya'y parito at masoc na cagyat sa colegiong yaong hinahan~gad-han~gad nang caniyang budhi at loob na in~gat.

Saca sa Derecho Canónicong mahal ay gayon din naman "Doctor" na mahusay caya sa Tribunal n~g exameng tunay naquiquialam na sa colegiong tanan. Caya bala noong ibig na cumuha magcamit n~g grado sa facultad baga sa Santa Teologia't bunying Filosofía at sa Canónico daraan sa caniya.

Hindi rin naluatan ang pagca Decano sa laong panahón cusa ring tinamó sa aua n~g Dios at dusang totoo na tinitiis niya sa Fraileng abuso. Caya di nalaon siya ay lumipat n~g hindi na siya tumagal sa hirap sa m~ga pasunod niyong Fraileng lahat Colegiong S. José, ang tinun~gong agad.

At cusang baguhin, pag-ayusing cagyat ang escuelang bayan at colegiong lahat, at ito'y ibigay ang siyang marapat sa Paring tagalog tubong Filipinas. Ang gayong usapín ay lumaquing tunay ang lahat nang Fraile'y pauang naguluhan, caya't napilitang sila ay naghalal n~g Procuradores na Fraile rin naman.

Ang m~ga Colegiong iban~gon n~g m~ga mámamayan ay ibabagay sa m~ga sinabi dito. Capag totoong nacalat na sa boong Capuluan ang uicang inglés ay siyang gagauing uicang-bayan.