Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 8 september 2025
Nog heeft Ibsen met zijn volk niet afgerekend. Ditmaal echter zendt hij niet een boetepredikant onder hen, maar hij voert het volk zelf ten tooneele in één typischen representant. Peer Gynt is niet een Noorweger, maar het Noorweegsche volk, zooals de dichter het ziet. Zijn voornaamste eigenschappen zijn neiging tot grootspraak en karakterloosheid.
Midden onder zijn groote werk aan Brand, Peer Gynt en Julianus den Afvallige, had de dichter een politieke comedie geschreven, het Verbond der Jeugd , en reeds vroeger wat kan men de Comedie der Liefde, als geheel genomen, anders noemen dan een satire?
In Rome, te midden der atmosfeer van een groote, eeuwige wereld schudde Ibsen de wolken en schaduwen van zijn geest weg. Zijn ziel nam haar sprong. Hoe krachtig zwaaide hij den hamer! En uit het doodsche, grijze blok van zijn herinnering en zijn wrok, van zijn liefde en zijn norschen wil, beeldde hij de gestalten van Brand en van Peer Gynt te voorschijn!
In Peer Gynt is sprake van twee wijzen, waarop een ziel zich kan photographeeren, positief en negatief; in beide gevallen is het beeld aanwezig. Maar er wordt ook gesproken van een mogelijkheid, dat een ziel zich uitwischt. Dat wil dan wel zeggen, dat zij haar roeping verzaakt. In Kejser og Galilæer blijven alleen de twee eerste mogelijkheden over. Onttrekken kan de geroepene zich niet.
Hier wordt de romantiek rechtstreeks veroordeeld als de geestesrichting, die het Noorweegsche volk in een droomwereld heeft doen verdwalen. In gelijke mate als van Brand geldt van Peer Gynt, dat de dichter de stof boven den strijd van den dag verheven heeft.
Pas in Peer Gynt laat Ibsen de ideale figuur los en stelt daarvoor den met volksromantiek gevulden droomer in de plaats. Deze drie stukken vormen zoodoende een overgang van het historisch-romantisch drama naar het met De Unges Forbund beginnende realistische drama.
Het is de taal van den man met den paardenhoef in Peer Gynt, die zielen, welke zich verkeerd gefotografeerd hebben, zoolang met zwavel en andere ingrediënten bewerkt, tot het juiste beeld voor den dag komt. Toch is de grondgedachte dezelfde. Het geval is echter van minder tragischen aard, en de oplossing kan daarom niet slechts van een ideaal, maar ook van een practisch standpunt bevredigend zijn.
Een gewichtige stap in de nieuwe richting heeft Ibsen echter reeds in 1862 gedaan; reeds Kærlighedens Komedie toont de beginnende reactie tegen de romantiek, die in Brand en Peer Gynt wordt voortgezet. 'Reactie' is slechts tot op zekere hoogte het juiste woord. De kritiek geldt niet de schildering van ideale personen, maar het goede geloof, dat de werkelijkheid aan die schildering beantwoordt.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek