Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 21 juni 2025


Iedere afdeeling der tertiaire periode onderscheidt zich dan ook duidelijker van de krijtperiode dan van volgende perioden: een groot aantal soorten der miocene periode komen ook in de pliocene formatie voor, en de tegenwoordige zeeën, b.v. de Middellandsche zee, bevatten nog een zóó groot aantal pliocene weekdieren, dat de grens niet gemakkelijk te trekken is tusschen de tertiaire bezinkingen en die van onzen tijd.

Men behoeft daartoe niet eens de onderzeesche bezinkingen te onderzoeken. De groote zoogdieren en de eilanden sluiten elkander uit. Wij behoeven er ons dus niet over te verwonderen, dat de zeeën der Jura- en der krijtperiode, geen nieuwe typen van levende wezens hebben kunnen voortbrengen.

Wel verschilden de vormen der zeeën en der landen weinig van die van thans, maar de bezinkingen van dien tijd hellen thans op enkele plaatsen en zijn hoog opgeheven, terwijl de dierenwereld, wier overblijfselen in die lagen bewaard zijn gebleven, en die bestond vóór de afkoeling der noordelijke streken, meer het einde van een ouder tijdperk, dan het begin van een nieuw tijdperk aanwijst.

Het is dus niet twijfelachtig, dat die eerste groote bevolking van zoogdieren gedeeltelijk vernietigd is; overal dan ook, waar men hunne overblijfselen vindt, zijn daarboven groote bezinkingen van eene zeevorming, zoodat later de zee weder gestroomd heeft over de landen, waar die dieren woonden en ze gedurende langen tijd bedekt heeft gehouden.

Al de bezinkingen na de tertiaire periode, die de oppervlakte der aardschors vormen, onderscheiden zich daarin van de vorige, dat zij niet meer het kenmerk dragen van rustig bezonken te zijn op den bodem van groote watermassa's, maar veeleer van te zijn ontstaan door eene snelle, min of meer heftige verplaatsing van stoffen door middel van stroomend water.

Men ontmoet kalkbanken en bonte-zandsteen aan de oevers van het meer van Thun; zij bevatten talrijke versteeningen en vormen de grens der triasformatie. Van meer gewicht zijn de bezinkingen der zee uit de triasformatie aan de zuidoostelijke grens van Zwitserland en de gedeelten van Savoye, die daaraan grenzen.

Stort zich soms een riviertje in de fjord uit, dan vormen zich aan die uitmondingen bezinkingen, waar men dan ook woningen en eenige kultuur vindt.

Verscheidene geologen onderscheiden de kolenkalk van de daarboven gelegen steenkool, die daarvan door eene laag zandsteen gescheiden is. Men kan echter moeilijk gissen, hoeveel achtereenvolgende bezinkingen van zout- en zoetwater door de talrijke steenkolenbladen vertegenwoordigd worden.

Die bezinkingen en laagsgewijze opeenstapelingen getuigen van een woesten water-arbeid en door elkander werking van zand, veen, klei en gemengde stoffen, waarnevens zoo vele sporen zijn van groote watergangen, kolken en meren. Plaatselijke omstandigheden deden hier poelen en lagere streken, elders hooge gronden met kleiruggen ontstaan, waarnaar de stroomen hunne rigting verkregen.

Daarentegen overstroomt in Noord-Amerika de zee de kust van den Atlantischen Oceaan, en dringt zij tot ten westen van de Mississippi door, waar uitgestrekte bezinkingen getuigenis afleggen van hare tegenwoordigheid. Die formaties hebben gewoonlijk den vorm van hooge bergvlakten, die meestal dorre en onvruchtbare vlakten of lage bergen met ronde hellingen vormen.

Woord Van De Dag

innewaerts

Anderen Op Zoek