United States or Republic of the Congo ? Vote for the TOP Country of the Week !
Het Hollands verdrong het Frans zelfs, zó volkomen, dat Le Vaillant opmerkt als een biezonderheid, dat hij op zijn reizen slechts één zeer oude man vond, die nog Frans verstond. Dat was ruim drie kwart eeuw, nadat de Hugenoten in Zuid-Afrika geland waren. Men weet, dat er zeer weinig kerken aan de Kaap waren en dat het ook lang duurde, eer nieuwe gemeenten gesticht werden.
"Den 28en December had ik het genoegen voor de eerste maal Trekbokken te zien. Dit was, voorzoover ik mij herinneren kan, het prachtigste en verhevenste schouwspel, dat jachtdieren mij ooit hebben verschaft. Sedert ongeveer 2 uren voor het aanbreken van den dag had ik wakker gelegen in mijn wagen en het knorren der Bokken gehoord, die zich op een afstand van ongeveer 200 schreden bevonden. Hoewel ik hieruit kon afleiden, dat er een groote kudde naast onze legerplaats graasde, was ik toch ten hoogste verbaasd over het tooneel dat ik aanschouwde, toen het licht geworden was en ik opstond: een ontzaglijk groote menigte Springbokken bedekte in den letterlijken zin van 't woord de geheele vlakte. Deze dieren trokken langzaam heen en weer. Van een opening in de lange heuvelreeks, die zich westwaarts uitstrekte, en waardoor een stroom van dieren als het water van een groote rivier naar binnen vloeide, strekte het gewemel zich uit tot aan een verhevenheid, ongeveer een mijl ver noordoostwaarts van ons gelegen, waarachter het verdween. Ik stond bijna 2 uren lang op het voorste gedeelte van mijn wagen, sprakeloos van verbazing over dit wonderbaarlijk schouwspel. De kudde Springbokken, die ik 's morgens zag, hoe ontzaglijk en verrassend groot zij ook was, werd nog verre overtroffen door die, welke ik 's avonds te zien kreeg. Want, toen wij de lage heuvelketen overtrokken, door welker opening de Springbokken binnengedrongen waren, zag ik de vlakte en zelfs de heuvelhellingen, die haar aan alle zijden omgeven, dicht bedekt, niet met kudden, maar met een aaneengesloten massa van Springbokken. Zoo ver het oog reikte, wemelde het landschap van deze dieren, totdat zij eindelijk aan den gezichteinder tot een onduidelijk mengelmoes van levende wezens ineenvloeiden." Ook Le Vaillant spreekt van zwermen van 10.000
Een vries-bont boezelaar zong: honneur au plus vaillant, en scheen daarmee broêr Stoffel te bedoelen, die er naar stond te luisteren, en met allerliefste bescheidenheid 'n wolk van toegeworpen lauwerkransen opving op 'n yzeren leerlineaal. Zoo ziet men, hoe billyk het lot is. Wie roem te-kort komt in werkelykheid, krygt z'n deel in 'n anderen droom.
De oorzaak van deze verandering is dit: »'t Is gebeurd ten tijde dat veel verscheidene Natiën, gelijk de Friezen, in 't H. Land waren getogen, om hetzelve uit de handen en het geweld der Saracenen of Turken te verlossen, dat onder anderen verscheidene Edellingen uit Friesland, ook die van het Geslacht van Roorda, met de menigte aldaar zijn geweest, onder welke zoo het gebeurde, tusschen de beide heiren van de Christenen en Saracenen, dat er een uitnemend groot, stout en vaillant Moorsch Prins was uit het Saraceensche heir, die voor het Christen-leger zeer hoogmoedig ging braveeren, uitdagende aldaar een van de vaillantste Ridderen der Christenen, om met hem een kampslag te slaan; zoo heeft er terstond een stoutmoedige edele Fries uit het geslacht van Roorda verlof van zijnen Prins begeerd, om met dezen man een kampslag te doen; 't welk hem toegestaan zijnde, is hij in het aanzien van beide legers tegen dezen Moor in het veld getreden, en heeft aldaar zulk eene forsigheid met feiten van wapens bedreven, dat hij ten laatste dezen Moor heeft overweldigd, ter neêr gehouwen en onthoofd, het hooft ook tot een teeken van victorien op de poot van zijn geweer naar het Christen-leger triumphantlijk gebragt; alwaar hij bij alle de Prinsen, Heeren en Ridders zeer loffelijk van zijne stoutmoedigheid zeer geprezen, en mede Ridder geslagen en eerlijk ontvangen is.
Daar dit gold voor de oudere zowel als voor de jongere vrouwelike leden van 't gezin, zegt Le Vaillant hiervan zeer guitig »dat dit een voorrecht was, waaraan plichten waren verbonden" . Sparrman is vol lof over de ontvangst bij een boer, die hij Van der Spoei noemt.
Zo vinden we b.v. opgetekend een order voor metalen potten, pannen enz. ten behoeve van het hospitaal onder Simon van der Stel. De woorden van Le Vaillant gelden echter weer alleen hoofdzakelik van Kaapstad. Op de boerderijen was men niet zo goed voorzien, vooral niet op de boerderijen, die ten oosten van Stellenbosch lagen.
Dit wist ieder die ooit de eer had het prinsesje van naby gade te slaan, en de lezer zal er ook iets van te zien krygen, parole d'honneur! Honneur au plus vaillant! schreeuwde nu weer 'n troep al te opgetogen Nederlanders, en onze Paltsgravin reed op-nieuw 'n oogenblik onverzeld.
Kolbe heeft ons zeer veel verhaald, maar aangezien zijn autoriteit wel wat wankel staat, zouden we bij andere schrijvers als Valentijn en Sparrman of bij de romantiese Le Vaillant ons licht moeten opsteken en op hun wijsheid is zo vaak volkomen toepasselik het woord van De Genestet: »Wat ons de wijzen als waarheid verkonden, Straks komt een wijzer, die 't wegredeneert."
Le Vaillant zegt: »Al de meubelen zijn getuigen van eenvoudige en edele smaak. Er zijn geen tapisserieën en enkele schilderijen en spiegels vormen de voornaamste ornamenten." Veel van de meubelen in de 17de en 18de eeuw waren gelijk aan die in Engeland en Holland gedurende diezelfde eeuwen. Maar van het metalen vaatwerk kwam er veel uit het Oosten.
Woord Van De Dag