Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 1 mei 2025
Herhaaldelijk waarschuwt hij tegen het paganisme, dat bij hen het hoofd opsteekt. In zijn "Ciceronianus" hekelt hij dit streven, zich van den invloed der chr. religie te willen losmaken, en alles in de vormen der classieke, voorchristelijke wereld te hullen. Hij voor zich wil met het opleven der classieken de zaak der christelijke religie dienen.
In Le Pastoralet heet het Celestijnenklooster te Parijs "temple au hault bois pour les diex prier." Van zulk een onschuldig paganisme werd niemand de dupe. En ten overvloede verklaart de dichter: "Se pour estrangier ma Muse je parle des diex des païens, sy sont les pastours crestiens et moy."
Aan de eene zijde de opvatting door den negentien-eeuwen-ouden Christelijken godsdienst in de wereld gebracht, aan den anderen kant de vernieuwde opvatting der modernen van het paganisme, dat weer in eere is gekomen door de beginselen van de Fransche Revolutie.
Aan de eene zijde van deze spontane gevallen van ongeloof staat het litteraire paganisme der Renaissance en het beschaafde en behoedzame Epicurisme, dat reeds in de 13e eeuw, naar Averroës genoemd, in zoo wijde kringen had gebloeid.
Niet zijn vermenging van godennamen der Oudheid met die van Jezus en Maria, maar zijn vermenging van de stoutste aanprijzing van aardschen wellust met christelijke zaligheidsvoorstellingen was voor tallooze lezers sinds de dertiende eeuw de school van het paganisme geweest.
Ieder kenner van de middeleeuwsche litteratuur weet, dat dit litteraire paganisme volstrekt niet beperkt is tot de sfeer der Renaissance. Wanneer de humanisten God "princeps superum" en Maria "genitrix tonantis" noemen, begaan zij niets ongehoords.
Het kon de lijfspreuk zijn van den vrijdenkendsten virtuoso der zestiende eeuw. Niet uit de klassieke litteratuur behoefden de geesten dit werkelijke paganisme te putten. Zij konden het leeren uit hun eigen middeleeuwschen schat, uit den Roman de la rose. In de erotische cultuurvormen, daar lag het ware heidendom.
Veel van het litteraire paganisme der vol ontwikkelde Renaissance valt niet ernstiger op te nemen dan deze uitingen. Van meer beteekenis voor het doordringen van den nieuwen geest is het, wanneer zich een besef van waardeering van het heidensch geloof, met name het heidensche offer, als zoodanig aankondigt.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek