United States or Guam ? Vote for the TOP Country of the Week !


Vijfde Hoofdstuk. De Volkskunst. I. Raadsels en spreekwoorden. II. Sprookjes, sagen en legenden. III. Het volkslied. IV. Bouwkunst en dekoratieve kunst. Zesde Hoofdstuk. De Volkswetenschap. I. Volksetymologie. II. Volksgeneeskunde. III. Natuurverklaring en weêrkunde. IV. Plantlore. Ter Inleiding Eerste Hoofdstuk. Algemeene beginselen en maatschappelijke instellingen

Eindelijk, sagen kunnen ontstaan uit den drang naar verklaring van duistere benamingen; maar dit verschijnsel, dat tot de etymologische volkskunde behoort, behandel ik afzonderlijk, evenals de sagen, die berusten op natuurverklaring.

Zij beproefde een list en begon te roepen: "Panharing! panharing!" en zoo lang schreeuwde zij, tot haar muil krom getrokken was: daarom heeft de schol een scheven muil. Hier treedt het verhaal dus weer in dienst der natuurverklaring. Zie De Mont-De Cock, Vlaamsche Vertelsels, bl. 97 vlg.; Boekenoogen, in Volkskunde XV, bl. 72 vlg.; Cornelissen en Vervliet, Vlaamsche Volksvertelsels, bl. 224.

Uithangborden. Bidprentjes. Huiszegen. Processievaantjes. Volksprenten. Jan de Wasscher. Klein Duimpje. De volksprenten en het feestelijke jaar. Het volkstooneel. Het poppenspel. Zesde Hoofdstuk. De Volkswetenschap Inleiding I. Volksetymologie De term volksetymologie. Klank- en begripsassociaties. Etymologische natuurverklaring. Volksetymologie in plaatsnamen. II. Volksgeneeskunde

Van deze klank- en begripsassociatie verschilt de etymologische natuurverklaring, waarbij het volk naar zijn aard en trant, d.i. liefst door een sage, welbewust de benamingen van bloemen, boomen, mineralen, dieren, steden enz. interpreteert. De vervorming van Arum tot Aron zal wel onbewust geweest zijn.

Volksgeneeskunde en kultuurgeneeskunde. Het beginsel der sympathie. Bezwering. Bannen en overdragen. Sympathetische geneesmiddelen. Offersurrival? Geneeskrachtige kruiden. III. Natuurverklaring en weerkunde Natuurverklaring. Natuurverklarende sprookjes. In de dierenwereld. In de plantenwereld. De volksweerkunde. Dichterlijke uitdrukking. Faktor der sympathie.

Van den H. Martinus weet het volk ook dit te verhalen, dat hij eens in zijn getijdenboek een zaadje vond; hij borg het zorgvuldig in de aarde, en uit het zaadje ontkiemde de boekweit. Zie vooral Is. Teirlinck, Plantenkultus, in de Vlaamsche Kunstbode 1904 enz. Ook het Montferland heeft wel eens aanleiding gegeven tot volksetymologische natuurverklaring.

Dag XXV, 11; Volkskunde XXIV, bl. 113; Nederl. Museum II, bl. 117, 230. III. Natuurverklaring en weerkunde. Uiteraard is ook de natuurverklaring van het volk hoogst gebrekkig, hoe vertrouwd het met de natuur ook zijn moge en hoe goed het de natuurverschijnselen over het algemeen waarneemt.