United States or Mauritania ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ang maysaquit ay dumurual cun minsan, at nag-iilaguin nang tila madilao at mabaho ang inilulura niya; hindi gaya nang inilulura nang nagcacasaquit nang pulmoníang totoo, cundí madilao sa roon. Ang bibig nang maysaquit ay mapait, hindi pinapauisan siya, tila mayroong siyang nararamdamang mabigat at masaquit-saquit sa sicmurang palibot. Ang color nang muc-ha ay madilaodilao, at tila nag-iiba.
Tila nasisira-sira ang bait niya; hindi siya nauaual-ang parati nang lagnat; ang pulso,i, mahina,t, matigas; cun minsan sungmusuca siya, ó nagsisin-oc; parating ibig niyang manabi, at cun minsan hindi ungmiihi. Doon sa punong catauan niya mayroong lungmalabas na tubig na mabaho, mapulapula,t, mahapdi, itong ganitong lagay ay masama,t, mapan~ganib ang buhay nang babayi.
Cun baga lungmulubha pa ang maysaquit ay namamaga,t, nabubuloc ang bituca, at ang iniilaguin niya ay nana, ó man~ga maitim na tubig, at mabaho; saca nagsisin-oc, nasisira ang bait, ang pulso,i, hungmihina, pinapauisan ang maysaquit nang malimit,sinusubaan at namamatay; datapoua cun hindi lulubha ang maysaquit, ay hungmihina-hina ang pag-iilaguin, ang dugo ay nauauala, lungmalacas-lacas ang may catauan at nacacatulog.
Sa bibig ay sosootan nang isang caputol na damit na marami ang suson, nang houag macagat ang dila; boong cataua,i, cucuscusin nang damit na tuyo; mabuti sumpitin nang tubig na dinoonan nang asin; bibigquisan ang man~ga paa sa ibabao nang tuhod; at ang man~ga camay sa ibabao nang sico; paamoyin nang man~ga mabaho, para n~g pacpac nang manoc, ó balat nang baca, ó suca man.
Ang inaiilaguin nang may cataua,i, dugong totoo cun minsan; at cun gayo,i, namamatay sa icatlong arao; n~guni cun minsan ay iba,t, iba ang color nang inaiilaguin; ang ihi, ang lauay, ang pauis, pati nang hinin~ga ay mabaho. Cun maliuag macalon-oc ang maysaquit ay mapan~ganib ang caniyang buhay.
Ang maysaquit hindi manabi minsan man; ang tiyan niya ay nauunat; hindi ungmiihi, at cun baga ungmiihi, ay malabo,t, mabaho. Ang pulso ay matigas muna; cun malauo,i, madalas at munti; ang maysaquit ay nanghihina; nasisira ang bait, at nagsisin-oc; ang boong cataoan niya,i, cungmiquinal, ó ga nanlulucso ang laman.
Cun umaga ang lagnat ay ungmunti, at ang pulso ay magaling-galing; at di man mahirap na totoo doon ang damdam nang maysaquit siya,i, totoong anaqui pagod. Ang dila,i, maputi,t, marumi, pati nang n~gipin; at ang hinin~ga,i, mabaho.
Caya cailan~gang usisain cun yaon cayang nagpapasuso ay guinagalis, ó binubuni, ó cun mabaho ang hinin~ga, ó cun masama ang damdam nang caniyang sicmura; at uala man siyang saquit ay mabuti painumin nang bilin sa número 2, ó nang tubig na dinoonan nang caunting suca ó gata nang dayap; ó nang man~ga cajelada ó limonada número 33.
Yaong man~ga tauong inuupahan nang paglilinis nang man~ga pusalian ó man~ga lugar na mabaho, ay maigui painumin muna nang caunting aguardiente ó alac na matapang nang houag macapagcasaquit sa canila ang sin~gao na masama n~g canilang linilinisan.
Caya pacatalastasing maigui nang mang-gagamot, na yaong maysaquit na marumi ang dila, na nananab-ang nang pagcain, at mapait ang bibig; ang dungmoroal, ang parating mabaho ang hinin~ga, pati nang ini-iilaguin, ito anaquing ganitong maysaquit ay hindi sucat big-yan nang carne, sabao, itlog, triaca, at nang iba pang man~ga maiinit: at hindi mangyayaring macuha yaong duming malagquit sa sicmura, cundí painumin nang maraming totoong tubig na nacacatunao noon.
Salita Ng Araw