United States or Lesotho ? Vote for the TOP Country of the Week !
Spieghel, die eerlang tot hooger waardigheid klimmen zal, en Reinier Joan Huydecoper, die meer dan iemand er prijs op stelt, als een kunstminnaar erkend en gevierd te worden.
De vertaler was blijkbaar een niet-geordend geestelijke, misschien een Vlaming, zeker een vroom man; ook een ontwikkeld man, wien de brieven van PAULUS, eenige kerkvaders, MAERLANT'S Spieghel en Rijmbijbel bekend waren, en die zijne vertaling kon toelichten met behulp der Scolastica en van andere werken.
Maar de bynamen samengesteld uit het voorzetsel van, en het lidwoord, vóór den naam van het huis, zijn in zoo veel te grooter aantal hedendaagsche geslachtsnamen geworden. Swan is de friesche form van het woord zwaan; de oude Hollanders spraken dit woord ook zoo uit. De bekende zestiende-eeusche Amsterdammer Jan Laurenszoon Spieghel droeg naar dit huisteeken zynen naam.
"Misdadige leugenaars tijgen GODFRIED VAN BOUILLON aan dat HELIAS, de Zwaanridder, zijn grootvader van moederszijde was" zegt hij in zijn Spieghel Historiael en elders in datzelfde werk over GODFRIED sprekend: Noch wijf, no man, als ict vernam, Ne was noit zwane, daer hi af quam, Al eist dattem Brabanters beroemen, Dat si vanden zwane sijn coemen .
De bewerker van den Spieghel der Sonden is zich ook wel van iets dergelijks bewust; doch hij acht dat van geringe beteekenis: "de rime" moge van minder allooi zijn, wat schaadt dat, indien de Spiegel maar helder is ? En dan, de critiek was niet louter afkeuring.
Van de chronologie zijner werken is ons overigens tot dusver weinig bekend; slechts weten wij, dat zijn Spieghel der ewigher Salicheit in 1359 geschreven is en dat het tractaat vanden Rike der Ghelieven zijn eerste werk was . De oude "verluchter", die op zoo naïeve wijze RUYSBROECK'S werk voorstelde als ontstaan door "ingheestinghe", toonde daardoor wel de juistheid van zijn inzicht.
Anders is het met den Merlijn en de Britsche romans in het algemeen. Zoowel in Rijmbijbel als in Spieghel Historiael laat hij zich geringschattend uit over "die boerde van den Grale", over "MADOCS droom, REYNAERTS en ARTURS boerden" . Immers, dat waren alle verzonnen dingen, leugens. Meer en meer komt hij tot de overtuiging, dat hij in die vroegere werken van den rechten weg was afgedwaald.
In zijn beste werk, der Leken Spieghel, kan men slechts op een paar plaatsen wijzen die zich boven het gelijkvloersche verheffen. De eene is die waar hij spreekt over de roeping van den dichter; de andere, eene uiting van verlangen naar de paradijsweelde van JEZUS' liefde, bevat misschien de beste verzen die hij geschreven heeft: O edele minne, wanneer seldi Volkomenlike comen in mi?
Toch mag men niet voorbijzien, dat de in den vromen prior schuilende scheppingskracht meer dan eens te werk is gesteld door een oorzaak buiten hem. Zoo werd de Spieghel der ewigher Salicheit geschreven op verzoek eener non van St.
Spieghel boven alle vrouwen, Die ic op eerde nie ghesach, Met rechte roepic "o wi, o wach" Over die moeder, die mi droech, Want haer herte in vrouden loech Doen si mi gaf den valschen raet: Owi der bitterliker daet Ende der jammerliker moort Dat si mi spreken dede die woort, Daer ic bi verloos dat scone wijf, Dat haer ende mi sal costen dlijf, Want mijn herte es al doorbeten.
Woord Van De Dag