United States or Cabo Verde ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ang nagcacasaquit nang ganito ay ang matamaring cumibo, ang malacas cumain, ang nag-iisip nang man~ga maliliuag, ang napupuyat, ang namamanglao, at ang inurun~gan nang pauis, galis, ó nang saquit sa bouan bouan cun baga babayi.
Ang pulso,i, hindi lubhang malacas, hindi puno, at hindi matulin; hindi lubhang malaqui ang cainitan nang bibig, at ualang pamamagang malaqui. Cun gayon, ay pupurgahin ang maysaquit nang bilin sa número 21, na yaon ang madaling macauala nang man~ga maliliuag na saquit nang n~gipin. Saca magagamot cun ibig nang may catauan nang bilin sa número 22, at malaqui rin ang cabagsican nitong gamot.
Bagcus yaong man~ga mangagamot na nagtuturo sa man~ga maysaquit nang man~ga maliliuag, at nang cun anoano ang pan~galan, ay sila ang hindi maalam, at sila rin ang nananampalasan sa buhay nang man~ga tauong caauaaua; at bucod dito canilang pinagdarayaan at pinag-gugulan nang malaqui, bago hindi cailan~gan.
Maigui rito naman ang dita número 14, timbang tatlong bahagui arao-arao, na isinasama sa alac at ipaiinom sa maysaquit. Magaling sa caniya ang pagcain nang yuro, hipon at man~ga talaba. Ang gamot sa hindi nananabi. Masama sa saquit na ito ang paglocloc na parati, ang pagdaramit nang marami, ang pagtahan sa hihig-an ang malauon, at ang pag-iisip na parati nang man~ga maliliuag.
Ang dalauang caracot nang bulaclac nang alagao ihuhulog sa tatlong tagayang tubig na mainit na totoo, at sasalain cun malamig lamig na. Ang timbang pisong balat nan guina babayuhin nang maliit, at gagauing ualong bahagui; ang timbang sa icapat noon ay isang inom. Nota. Sapagca dito sa Filipinas maliliuag at mahal ang quina ay magagamit ang balat nang cahoy na pinan~gan~ganlang dita.
Itong saquit na ito,i, dala cun minsan nang gutom, ó nang pag-gauang parati nang mahalay, ó nang pag-inom nang alac na marami, ó dahil sapagca ang maysaquit ay mayroong bulati sa tiyan, ó sinisibulan nang n~gipin, ó sapagca siya,i, pinalo sa ulo, ó natacot, ó nahulog sa mataas, ó dahil sa siya,i, sinisibulan nang bucol sa bun~go nang uló, ó nag-iisip nang man~ga maliliuag ó sapagca biglang sinumpong nang malaquing tacot ó toua ó galit caya; cun minsan naman ay dahil sapagca ang may cataua,i, nalalinan nang bulutong ó tigdas, ó sapagca sala ang pagdaan nang sa panahon, cun baga babayi.
Sucat na roon cun minsan ang siya,i, uminom nang maraming malamig na tubig, at lumiban siya sa isang pagcain arao-arao, at houag siyang cumain nang man~ga maliliuag matunao sa sicmura niya. Cun mayroong tauong pasusucahin, ay doon sa man~ga número 34 at sa 35, maquiquita nang mangagamot ang ugaling pasucang guinagamit sa man~ga castila, sa macatouid, ang tártaro emético at ang ipecacuana.
Salita Ng Araw