United States or Bosnia and Herzegovina ? Vote for the TOP Country of the Week !
Itong isang bagay na saquit na balingtamad, cun hindi guinamot nang paanyo, ay nalalauon nang mahabang panahon at di iilang taon cun minsan; lalo pa cun namamahay sa ulo, sa bayauang ó sa balacang, ó sa hita, na yaon ang tinuturang ceática.
Ang m~ga sugat na lauon ay hindi sucat bahauin pagcaraca, ani Tissot, sapagca marami ang namamatay nang biglang pagcamatay dahil doon. Ang man~ga sugat na lauon ay gaua cun minsan nang palo, ó nang bucol ó sibol na hindi guinamot n~g paanyo. Cun minsan naman dala n~g escorbuto ó dala nang pagcabuloc nang catauan.
Maraming totoongtauo, ani Tissot, ang guinamot co nang gayon na quinagat nang asong ulol, at hindi sila naano. Caya yaon ang cailan~gang pagpilitang gauin nang tauong ibig masiguro ang caniyang buhay. Caya quinucuscos ang man~ga tabi nang sugat nang ungüento nang mercurio, ay nang lumura ang maysaquit nang man~ga labing limang arao, ó tatlong lingo.
Maraming tauo ang sinibulan sa loob nang catauan, at nan~gamatay nang biglang pagca matay dahil sa pinabayaan ang saquit, at hindi tambing guinamot.
Ang maysaquit na guinamot nang gayon, cun baga nalauo,t, hindi pa gungmagaling na tatoo, bagcus naroon mahina,t, hapay ang caniyang loob ay paiinumin nang bilin sa número 14, timbang tatlong bahagui maghapon. Cun sa iyong bahay mayroon cang in~gat na mercurio ay siya na yaon, at hindi cailan~gang magsugo canang tauo sa botica.
Yaong man~ga tauo, na lauong panahon ó ilang bouang nan~gin~giqui na sila, at hindi guinamot nang paanyo, ay big-yan pagdacang minsan nang bilin sa número 34, ó sa 35, at saca painumin nang sa número 38 sa dalaua ó tatlong arao. Pagca yari na ito, ay painumin nang dita para nang turo sa parrafo 216.
Bagaybagay ang gamot na ang uica nang man~ga tauo,i, maigui rito; datapoua ang gamot na totoong-totoo doo,i, ang mercurio , ó azogue . Caya ang pagsasangra sa maysaquit, ang ventosa, ang pagsipsip nang sugat, at ang sun~gay nang usa na sinunog, na inilalagay roon, ay hindi naniniya cun minsan; at mayroon ding namamatay na maysaquit na guinamot noon.
Nang hindi macagalao ang príncipeng si don Juan, capagdaca ay iniuan aco'i, canilang tinagláy. Nang masabi nanga itó naghaliling panibago balahibong icapitó na anaqui ay carbungco. Ito'i, siyang catapusán mahal na hari'i, paquingán, pinagdaanang cahirapan nang bunsó mong si don Juan. Sa malaquing auang lubós nang Vírgeng Iná nang Dios, isang matanda'i, dumulóg at siya'i, tambing guinamót.
N~guni,t, cun ang tauong quinagat nang pusa ó nang asong bang-ao na hindi guinamot nang paanyo, ay sungmasama na ang caniyang pagcaramdam, at mahirap na ang caniyang lagay, ang gagauing madaling-madali doo,i, gayon. Sasangrahan, ó cucunan nang maraming dugo, at ito,i, uuling gagauing macalaua ó macaitlo ó macaapat, cun baga cailan~gan.
Yao nanga at pumanao ang príncipeng si don Juan, caniyang pinatunguhan icapitóng cabunducan. Ito'i, lisanin co muna manga, pag-lalacad niya at ang aquing ipagbadyá ang princesa Leonora. Parati nang tumatangis sa quinalalag-yáng silid, ang caniyang sinasambit si don Juang sinta't, ibig. Cundi ca guinamot naman nang lobo cong binitiuan, baquit di pinagbalican nang hayop cong inutusan.
Salita Ng Araw