United States or New Caledonia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Op allerheiligen van het jaar onzes Heeren 1509 werden, op last van paus Julius II, de drie eerste fresko's van Raphaël, in de kamer della Segnatura, en de nog onvoltooide schilderijen aan het plafond der Sixtijnsche kapel waaraan Michel-Angelo, sedert 8 Mei 1508, met gesloten deuren arbeidde voor de bewonderende blikken der hovelingen en der schare tentoongesteld.

't Is 1 November, Allerheiligen, en het geluid der kerkklokken wordt, met den kletsenden regen en de bulderende windvlagen, als één akelige jammerklacht wild heen en weer gezweept. Wat zullen we doen? Hier blijven of toch maar doorrijden? Van kasteelen zien kan zelfs geen sprake meer wezen. Tóch maar doorrijden! Wij hebben allen haast nu om aan 't eind te zijn.

Vooreerst hebt gij geleerd, evenals uw vriend Proteus uw armen over elkaâr te slaan als een onvergenoegde; u aan een liefdeliedje te goed te doen als een roodborstje; in uw eentje rond te wandelen als iemand, die de pest heeft gehad; te zuchten als een schooljongen, die zijn A-B-boek verloren heeft; te weenen als een jonge meid, die haar grootmoeder begraven heeft; te vasten als iemand, die de hongerkuur moet doorstaan; te waken als iemand, die voor diefstal beducht is; met een grienstem te spreken als een bedelaar op Allerheiligen.

Die kerkelijke feesten, die met de algemeen erkende, groote feest- en heilige dagen, zooals Paschen, Hemelvaart, Pinksteren, Maria-Hemelvaart, Allerheiligen, niets gemeen hebben, gaven aanleiding tot zooveel buitensporigheden en wanorde, dat Vorst Danilo, om daaraan paal en perk te stellen, de medewerking heeft ingeroepen van al de popen van het vorstendom.

Onderwijl de oude vorst op zijn kasteel over zijn droom bleef voortpeinzen, zat Luther in zijn kloostercel te Wittenberg met een stuk wit papier voor zich. Hij had het feest van Allerheiligen afgewacht als de beste gelegenheid om velen tegelijk tegen de leugenleer van »den grooten beurzendorscher« zoo noemde hij Tetzel te waarschuwen.

Alle verhuringen en verhuizingen hebben plaats op den 12 Mei, niet op den eersten; zoo komen alle dienstboden op den 12 Mei en 12 November, welke dagen men oude Mei en oude Allerheiligen noemt, in hunne diensten; dit gebruik is gewettigd geworden bij eene nadere Publicatie der Provinciale Staten van 29 Januarij 1701.

Het volk spreekt van een "Allerheiligen" of "Oudewijven-zomer." Wanneer op 1 November de zon schijnt, dan is een open winter te wachten; vriest het, dan is het ijs sterk op Kerstdag; en Als het met Allerheiligen sneeuwt Leg uw pels gereed Met al zijn weerregels berust ons volk echter met kalme gelatenheid in Gods beschikking; immers: De mensch maakt den kalender, maar God het weer.

Hij had ze in 't Latijn geschreven, maar ze werden onmiddellijk in 't Duitsch vertaald en in nog geen veertien dagen door geheel Duitschland verspreid. Niemand kwam om ze te weerleggen. Maar de duizenden, die ze op Allerheiligen gelezen hadden, deden niets dan er over spreken; in huis, op de reis, op de markt, in de herberg, wáár men elkander maar zag.

De vrome vrouwtjes sloegen kruisen, maar gingen onderwijl rustig voort met hun gebabbel. Juan Crisóstomo Ibarra had getelegrafeerd uit de provincie-hoofdplaats om tante Isabel en haar nichtje te begroeten, maar had geen verklaring gegeven van zijn wegblijven. Velen waren in den waan dat hij gevangen zat wegens zijn optreden jegens Padre Salvi op den bewusten avond van Allerheiligen.

Maar leeren! bah, wat zou'k leeren? Ik werd tóch nooit kapitein! "Nu," zeî Marten, "kunt ge dat boekske, dat ik u met Allerheiligen zond, al lezen?" "Neen, 't was zoo moeielijk, ik en kon niet!" "Maar waarom hebt ge het dan den schipper niet gevraagd? Dat is een abel, bekwaam en treffelijk man!"