United States or Zimbabwe ? Vote for the TOP Country of the Week !


Het is het volstrekte dualisme in de opvatting van de zondige wereld tegenover het rijk Gods, dat deze mogelijkheid toelaat. In den middeleeuwschen geest zijn alle hoogere en zuiverder sentimenten geabsorbeerd in religie, terwijl de natuurlijke, zinnelijke aandriften, bewust verworpen, zinken moeten tot een niveau van zondig geachten wereldzin.

Hoe is nu de menigte een éénheid on wel een zedelijke eenheid, die "sui juris" is? Door een onderlinge overeenkomst om samen te leven, door een sociaal verdrag. Zoo was de staat een dubbele persoonlijkheid, één geworden door een verdrag; de staat was het volk èn de overheid. Eerst Hobbes critiseerde dit dualisme.

Het oude dualisme, dat God en wereld scheidde, is daarmede in een anderen vorm, als scheiding van kunst en leven, teruggekeerd. Er is een streep getrokken midden door de genietingen des levens. Zij zijn in twee helften, een lagere en een hoogere, gescheiden.

Kan de groei des levens gaan op andere wijze? Zoo spreken wij, die nu leven. En wij wijzen het dualisme af van liefde en huwelijk, waarin Rousseau berust, dat hij niet wist te overwinnen. Wij gelooven in een ander ideaal van de verhouding der geslachten.

Hij prees nu zijne voorouders om de scheiding die zij gemaakt hadden tusschen hunne tabak en hunne weelde; zou aan dat dualisme, dat hij zoo niet als een onderpand van soliditeit, dan toch als een zinnebeeld daarvan had leeren aanmerken, niets hebben willen veranderen, en sleet met een gerust geweten het grootste gedeelte zijner dagen aan de zijde van een venster, dat geen ander uitzigt aanbood als de bijna eenzame kade der achtergracht waaraan het pakhuis gelegen was.

Alleen voor den kunstenaar is zij, gebrekkig als zij het moge zijn, nu reeds niet méer, omdat hij de voortijdig geestelijk geëmancipeerde is. Oscar Wilde, die zeker geen zuiver kunstenaar was, zocht zijn ondergang door het noodlottige dualisme van zijn aanleg.

Die beiden zijn overigens niet de eenige kampioenen in het heldendrama, dat thans voor de oogen van het verrukte publiek wordt opgevoerd, en dat in dien strijd tusschen een door den hemel uitverkoren heilige en een door de hel uitgebraakte hydra, het eeuwige en onverklaarbare dualisme ten tooneele voert, hetwelk de gansche wereld beheerscht en in alle denkbare gestalten en vormen optreedt.

Maar dat dualisme wordt slechts tot op zekere hoogte toegelaten, alleen voor zoo ver het noodig is, om van God de verantwoordelijkheid voor het kwade af te wenden; het is niet de grond van den godsdienst van Zoroaster. De grond van dat geloof is het monotheïsme. Inderdaad zijn Ormoezd en Ahriman beiden uit den Tijd voortgekomen, uit den onbepaalden of oneindigen tijd.

Die beiden zijn overigens niet de eenige kampioenen in het heldendrama, dat thans voor de oogen van het verrukte publiek wordt opgevoerd, en dat in dien strijd tusschen een door den hemel uitverkoren heilige en een door de hel uitgebraakte hydra, het eeuwige en onverklaarbare dualisme ten tooneele voert, hetwelk de gansche wereld beheerscht en in alle denkbare gestalten en vormen optreedt.