United States or Mexico ? Vote for the TOP Country of the Week !
Baga man totoong ligalíg ang canyang calooban sa m~ga pag-apíng nangyayari sa canyang cababayan at sa mahigpít na pag-uusig na sa canya'y guinágawâ n~g m~ga fraile, hindî rin siyá naglilicat n~g pagsulat; inihulog niyá sa wicang tagalog ang iláng maiinam na tuláng wicang alemán, at sacâ ang bantóg na drama ni Schiller na Guillermo Tell ang pamagát, na wicang alemán din, at bukod sa roo'y nanggágamot pa siyá sa m~ga may sakít sa canyang bayan.
Ang paghahalughug n~g man~ga casulatan at casangcapan ay gagauin palagui sa harap n~g mayari ó nang isang casambahay nito, at cun uala ay sa harap nang dalauang sacsing cahangan ó cababayan. Hindi mapipiguil at hindi rin mabubucsan nang Punongbayang hindi Hucom ang man~ga sulat na inihulog sa coreo.
Ang caunaunaha,i, baual ang lahat na man~ga libro sa Santong Casulatan na inihulog nang man~ga ereje sa uicang castila, cun sa uicang tagalog, cun sa alin mang uica; cun sacali,t, cristiano man ang maghulog ay cun ualang pahintulot ang man~ga Puno . Caya n~ga ang lahat na man~ga libritong han~go sa santong Sulat sa bagong Testamento, na ipinagcacalat na limbag sa Oxfort at sa Hong-kong sa uicang castila at cung magcabihira,i, sa tagalog, ay pauang =baual=; sampon niyang man~ga Evangeliong uicang castila cun tagalog caya, na iniin~gatan nang marami, cun isinasabit sa liig na parang anting-anting, ay =baual= din naman.
Nang isang gabing tahimic itong hari'i, na-iidlip, capagdaca'i, nanaguinip sa hihigán niyang banig. At ang bungang panaguimpan nitong hari cong tinuran, ang anác na si don Juan pinag lilo at pinatay. Ang dalauang tampalasang sa caniya ay pumatáy, inihulog at iniuan sa balón na calaliman. Sa pananaguinip bagá nitong mahal na monarca, nagbangon capagcaraca sa hihigán niyang cama.
Ang cailan~gan usisain nang man~gagamot na bagay sa man~ga bata, ay gayon: Gaano ang edad nang bata. Ilan ang caniyang n~gipin. Cun ang bata,i, nagcacasaquit na gaua niyong pagsibol nang n~gipin. Cun ang bata,i, binubulutong. Cun nag-iilaguin nang bulati. Cun lungmalaqui ang tiyan. Cun mahimbing ang tulog. Cun nahulog, ó cun inihulog nang nag-aalaga doon.
Ang guinaua nang princesa niyong aabutan sila, ang coje niya'i, quinuha sa lupa'i, inihulog na. Naguing isang caragatan na malalim at maluang, hindi nanga nacaraan cabayo nang haring mahal. Di anong magagaua pa di na macahabol siya, guinaua nang hari baga benendicionan pagdaca. Sa pangalan nang May-gaua nang Dios Haring daquila, ito ngayong aquing sumpa tumaláb sa iyong paua.
Pacundan~gan sa catacatacang pagcahusay, pagcacaayo,t, pagcariquitdiquit nang tanang man~ga cabanalan na ipinamuti sa iyo nang Pan~ginoong Dios, at alang-alang doon sa mahal na banaag na inihulog nang Pan~ginoong Dios sa iyong caloloua, at nang ihalal cang maestro,t, ama sa gayong caraming Religión sa caniyang santa Iglesia, aco,i, dungmaraing sa iyo, mapalad na santo cong Ama, na idalan~gin mo aco sa ating Pan~ginoong Dios nang graciang icatutupad at icaaalinsunod co sa man~ga ipinagpasunod mo, ihin~gi mo naman ang man~ga mahal na Religión na pinagpupunuan mo, na ang sinusunod baga,t, pinipintuho nila,i, ang Regla mong quinatha, sampon nang iba pang calahat-lahatan, ay paraparang maquinabang din sila nang man~ga biyaya,t, graciang ipinagcaloob sa iyo nang Pan~ginoong Dios, at nang maisulat mo yaong Regla.
Ani don Juan at turing aco ang taliang tambing, at aquing sisiyasatin itóng balóng sacdal dilím. Tinalian capagdaca ang bunsóng capatid nila, sa baló'i, inihulog na nang capatid na dalaua. Ang sa historia ngang saysay na sa balóng calaliman, mahiguit sa isang daan na dipá ang casucatán. Nang siya nga'i, dumating na sa fondo nang balón bagá, ay quinalág capagdaca ang lubid na tali niya.
Tinalian capagdaca at siya'i, inihulog na tatatló pa lamang dipá ang siyang sinapit niya. Sa malaquing tacot bagá ang lubid ay tinangtáng na, sa ibabao ay hinila nang capatid na dalauá. Ani don Juan at saysay sa amin ay iyong turan, cun inabót mo ang hangán nang balón mong linusungan. Sagót ni don Diego naman di co masapit ang hangan, at sa lubhang cadilimán loob co'i, nahintacutan.
Ito at madla pang mabubuting aral at cahatulan ang mananamnam nang babasa sa Historiang ito, na bucod sa pagcacaliban~gan, ay maraming bagay na macucunang uliran, at ito,y, siyang dahil caya co inihulog sa uicang tagalog.