United States or Senegal ? Vote for the TOP Country of the Week !
Nu vraagt u mij, onze denkbeelden te omschrijven, maar dat kan ik niet. Ze stonden niet zoo heel vast. We wilden eenvoudig "nieuw leven" brengen, anders kan ik mij niet uitdrukken. We dweepten met Rodenbach en Pol de Mont en met Hélène Swarth die toen nog te Mechelen woonde. Van Holland wisten we weinig. Zooals van zelf spreekt, Multatuli met zijn opruiende geschriften trok ons aan.
"In hoeverre houdt deze opvatting van u verband met uw bekend artikel, waarin men zoo vreemd heeft gevonden de vergelijking tusschen de gedichten van Hélène Swarth en ... "snert?"" "U moet niet vergelijken artikelen en kunstwerk. Artikelen willen wel degelijk overtuigen. Artikelen zijn werkingen van minder rang, zooals ik altijd heb gezegd, die voor mij de beteekenis hebben van vrijmaking.
Ik geef toe, dat ik wat ruw ben geweest in 't veroordeelen van 't zwakke werk van Hélène Swarth. Maar het is voor mij heilzaam geweest, dat ik die artikelen, waarop u doelt, heb geschreven. Ze maakten me los, ze maakten me vrij. Ik heb mij vrijgevochten van mijn verbond met menschen, die ik niet als kameraad kon beschouwen....
Op de schrijftafel 'n rijtje prachtbandjes van de beste moderne Hollanders: Kloos, Van Deyssel, Gorter, Roland Holst, Hélène Swarth, zelfs Boutens maar van buitenlanders niets dan 'n dun deeltje Shelley, waarom hij ongeduldig de schouders ophaalde: cultuur nihil natuurlijk, niets gelezen dan wat je op 'n gymnasium van duitsche, fransche en engelsche klassieken leert; en verder 'r hoofd volgepropt met die heerlijke, prachtige, rijke, hollandsche literatuur, waar in de heele wereld toch maar zeker niets boven gaat.... alleen maar Shelley; en gemelijk nam hij de portretten op, die er naast stonden, bleef geboeid nu kijken naar die groote, gezellige familie, die gemoedelijke vader en moeder met al dat kroost er om heen, zeven telde hij, en Go zelf, dat 's acht; wat 'n leuke troep.... en aardige snuitjes, ze lijken op elkaar.... Go heeft 't zelfde als dat kleintje.... En hij stond er nog mee in z'n hand, toen ze weer binnenkwam, keek haar nu ánders aan, scheen haar beter te begrijpen, nu hij wist, dat ze de oudste van zoo'n groote familie was.
Hier komen ons de zangen van Helene Swarth voor den geest, als zij de blanke duinen met haar dichteroog ziet: De zilvren wolken zijn als cherubijnen, Die spelemeien in de blauwe lucht. In teeder amethyst van mistgordijnen Wijkt, ver in zee, de laatste meeuwenvlucht.
Wij waren volop aan het dichten onder den invloed van Pol de Mont en Hélène Swarth, toen wij door bemiddelling van "Van nu en straks" de "Nieuwe Gids" leerden kennen. Maar het was Van Langendonck vooral, die voor ons de openbaring was. Ik mag gerust zeggen, dat de invloed van "De N.G." niet groot geweest is.
Hij maakte gedichten naar Heine, Hollandsche en Duitsche, en naar Héléne Swarth en naar Kloos en van Eeden. "De Uren": "Hoe gaan de uren zoo zwaar met loggen tred". "Die Kreuzfahrer": "Dort unten lag die heilge Stadt in ihrer Glorie". Dat was zij. Maar de poorten waren dicht. En hij vroeg zich af waarom hij verder leefde. En hij werd opstandig tegen God.