United States or Pakistan ? Vote for the TOP Country of the Week !
"Ja," kreeg ik ten antwoord, "dat verwachtten wij ook niet, maar 't is toch prachtig, prachtig".... Later heb ik, mij over Gorter uitlatend, gezegd, ik wilde eerlijk zijn: dat hij naar mijn meening als dichter dood was, en al heel gauw kon ik een geweldige verkoeling waarnemen.
Zie dit alles breeder voorgesteld in het uitmuntend geschrift: Onderzoek naar het kenmerkend beginsel der Doopsgezinden, door D. S. GORTER, Sneek 1850, 12 env. hetwelk ik hoofdzakelijk gevolgd ben met nadere toelichting van den Schrijver, dien ik daarvoor bij deze mijnen dank toebreng. De Hervorming een tijdlang ingevoerd, maar weder onderdrukt.
O, dus dat is het, waardoor men in deze zaken, de kern, de waarheid, het wezen ziet. O, Gorter en gij lezer, zijn wij het allen nu niet eens?
Misschien zijn hunne "vrije woorden" niet veel meer dan reeds jaren geleden Van Deyssel ons gaf in "Bergen en Menschen" en Gorter in de verzen na "Mei": de futuristische dichters lijken mij niet iets te geven, dat wij al niet reeds lang geleden gekend hebben. Hunne schilderijen zijn wel iets nieuws: beweging, geur, emotie, snelheid, "dynamische volumen" te willen schilderen is, geloof ik, nog nimmer gepoogd. Moet ik mij schamen zoo passatistiesch te zijn om te bekennen, dat ik voor die schilderijen van Severini, Boccioni, Carr
Maar er is dit bij, dat hij Hollander is, en daardoor weer dit, dat hij, die uitgaat van het impressionisme, geheel intellectueel is geworden, dat hij waarlijk weer alles herleidt tot een intellectueel plan, even goed en misschien meer nog dan Gorter. Stel u voor een Boutens, die even kinderlijk gebleven was als Annie Salomons. Stel u voor wat dat zou zijn.
Eerst heb ik in dien tijd met Gorter terloops gesproken en daarna grondiger met Tak. Aan Tak heb ik één wijze raadgeving te danken, die ik nog dankbaar in gedachten houd: Hij waarschuwde mij, mij niet in dit opzicht door mijn gevoel, maar slechts door mijn intellect te laten leiden.
Toen reeds was er een van de scherpste critici uit dien tijd, die in de groene "Amsterdammer" uitsprak: dat ik de eigenschappen van Kloos, Gorter en Van Deyssel bijeen had en een reusachtig kunstenaar zou worden. Dat is nu tien jaar geleden. Het was mijn eerste boek. Ik ging daarin vooral heftig te keer tegen Kloos, hoewel ik voor dien dichter veel bewondering had.
Zie K. Marx, "Das Kapital" Deel I, Hoofdstuk I, afd. IV Der Fetisch-charakter der Ware und sein Geheimniss; en voor een populaire uiteenzetting: H. Gorter "Het Historisch Materialisme." Ook in dit opzicht was de philosophie van Rousseau de eene pool, die der materialisten de andere.
De medewerking van enkele representatieve personen, met name van Mevrouw Henriëtte Roland Holst en van Herman Gorter, werd mij onthouden. Ik berust. Zelfs in het verbod van Gorter om wie had 't ooit gedacht! de redenen van zijn afwijzende beschikking te vermelden.
Deze werkelijkheden, die Godzelf zijn, voorzoover hij zich aan ons menschelijk verstand openbaart, kan men wel Gods wezensvormen noemen, maar niet zijn kenmerken, nog minder zijn eigenschappen. Wel zou men deze laatste woorden kunnen bezigen voor Gods onveranderlijkheid, eeuwigheid, almacht, alwijsheid enz. Meyer: wijzigingen; Gorter: aandoeningen; Stern: Erregungen.
Woord Van De Dag