United States or Barbados ? Vote for the TOP Country of the Week !
Als de socialistische maatschappij er is, dan stel ik mij voor, dat die, zoo niet aan me zelf dan toch aan onze kinderen, zou brengen een vergemak- kelijking van het leven. Maar ik behoor ook tot de proletariërs ik stel mij voor, dat de levensvragen dan precies even bloot en onopgelost voor ons zouden liggen.... Wilt u meteen duidelijk zeggen wat die vragen zijn?
Het is een lyrisch bewogen dichter, die met voorliefde in voortreffelijk proza het diepere zieleleven schildert. Hij springt niet van den hak op den tak. Bij herhaling kiest hij als onderwerp het lot van eene familie, zich openbarende in meer dan ééne generatie. Zijne opvatting der levensvragen draagt dikwijls een mystiek-religieus karakter.
Deze uitlating bracht me er toe, hem te vragen naar zijn meening over het socialisme, niet de politieke richting die zoo heet, maar meer in het algemeen de geestelijke strooming, die het maatschappelijke, ook in de kunst, zoo sterk op den voorgrond stelt. Het socialisme, antwoordde hij, laat mij vrijwel onverschillig. Ik vind het heel mooi, maar het lost voor mij de levensvragen niet op.
Op de tafel in de wachtkamer zag ik een blaadje liggen, dat den titel voerde: »Lebensfragen beantwortet für moderne Menschen." »Levensvragen, voor moderne menschen beantwoord." Twee onderwerpen werden daarin behandeld: »Wereldbeschouwing en zedelijkheid," en »Hoe iemand van zijn angst verlost wordt."
Geldt het levensvragen, zoo beslist de sterkere; de geringere zorgen des levens worden aan de vrouw overgelaten, die juist in het kleine grooter is. De dochters groeien op onder hare uitmuntende leiding, want de moeder is geene vrouw zonder kennis of ervaring.
Het was voor ons een hard oogenblik, toen wij onze vriendin moesten afstaan en God weet, misschien voor goed, want zij komen niet meer naar Indië terug. Er is geen kans op weerzien, tenzij het "gelukkigste aller gelukkigste gesternten" ons naar haar land voert! Zou daar hoop op zijn? de tijd, die antwoord geeft op alle levensvragen, zal ook deze vraag eens beantwoorden! Ze zijn ons zoo lief!
Hierbij merkt hij het volgende op: "Integendeel, ik ben heel blij dat ik het begin mijner jongelingsjaren heb doorgebracht in een kring, waar ik jong kon zijn met de jeugdigen, mij niet bekommerende om de groote levensvragen, genietende van mijn niets-doend, weelderig maar niet slecht bestaan."
En zoo voor ons deze taal veel van hare duidelijkheid verloren heeft, welnu, laten wij ons voor een enkele maal losmaken van de beschouwing van rookende boeren en visschers, van keukenmeiden en kameniers, van hofjesjuffrouwen en aangekleede poppen, van koeien en katten en kippen; en trachten wij eens te begrijpen, wat een genie als Raphaël ons ten aanzien van de hoogste levensvragen te zeggen heeft.
De vorstin was de eerste, die alles bij zijn naam noemde en hun gedachten op de practische levensvragen vestigde. Dit kwam allen in het eerste oogenblik recht zonderling en onaangenaam voor. "Wanneer wilt ge de verloving ingezegend en afgekondigd hebben? En laat ons overleggen, wanneer de bruiloft kan gehouden worden. Wat dunkt u, Alexander?"
Een eigen blik op de levensvragen kan men niet zeggen, dat Bjørnson gehad heeft. In tegenstelling met zijn grooten tijdgenoot, die elke vraag, die hem bezig houdt, doorgrondt en in een nieuw licht plaatst, stelt Bjørnson er zich mee tevreden, meeningen, die voor hèm nieuw zijn, te populariseeren.
Woord Van De Dag