United States or Wallis and Futuna ? Vote for the TOP Country of the Week !


Ophelia kwam bij hem. "Dit was iets dat zij dikwijls placht te zingen," zeide St. Clare. "Mij dunkt, ik hoor haar nog." Hij sloeg eenige statige accoorden aan, en begon toen het oude verheven kerklied: de Dies Irae, te zingen. Tom, die onder de veranda stond te luisteren, werd door deze muziek naar de deur der kamer gelokt.

In de middeleeuwen zong men: »Judex ergo cum sedebit, quidquid latet apparebit nil inultum remanebit« , de dag van Christus was een dies irae geworden, een dag des toorns. Nu werden ongetwijfeld deze tonen in het oorspronkelijk Evangelie van de toekomst van Christus niet gemist.

Rodolphe, die deze beide data nooit zonder schrik zag naderen, noemde ze de "Stormkaap". Dien dag opent niet Aurora de poorten van het Oosten, maar schuldeischers, huiseigenaars, deurwaarders en andere geldzakdragers staan buiten de deur. Die dag begint met een plasregen van aanmaningen, rekeningen en wissels en eindigt met een hagelbui van protesten, dies irae!

Het hoogaltaar straalt in den glans van het aangebrachte waslicht en eene rij kanunniken mengt zijne stemmen in het koor dat het »~Gloria in excelsis~" of het »~Dies irae, dies illa~" doet klinken door de hooge gewelven; het laatste zeker niet het minst nu van verre reeds de noodstorm brult die den beeldstorm voorafgaat. De beeldstorm. Zie, hij is gekomen met moker en houweel.

Doch er is nog eene andere grieve tegen dit stuk: dit is niet het wereldgericht, zooals de christelijke kerk zich dat denkt: dit is eene schrikkelijke wraakoefening; van genade en vergeving, ja zelfs van gerechtigheid is hier geen spraak: alleen van hartstocht en geweld. Dit is, in waarheid, een dag des toorns en der wrake: het Dies irae, dies illa! dreunt u in de ooren.

Eén ding is zeker over de geheele wereld vereenigen zich de massa's en komen in beweging; en vroeger of later komt er een dies irae . Hetzelfde werkt in Engeland, in geheel Europa en in dit land. Mijne moeder placht mij te spreken van een duizendjarig rijk, dat eens komen zou, wanneer Christus zou heerschen en alle menschen vrij en gelukkig zouden zijn.

Het bloed der heidenen stroomde ter hoogte van de enkelen langs de straten zóó verhaalde men mij; en de Hemel had blijkbaar deze vermaledijde afgodendienaars met verlamming geslagen: want als kudden schapen lieten zij zich afmaken, zonder den minsten weerstand te bieden! O dies irae! Het was in Wijnmaand van dat jaar.

O bekeer u voor dien tijd! voordat die schrikkelijke dag, de dies irae, komen moge!

Hetzelfde geldt voor het kerkelijke lied, doorgaans feesthymne, maar toch ook volkslied, in zoover het daadwerkelijk uit het volk, of althans uit den volksgeest is voortgesproten. Imposante kerkelijke liederen als het Dies Irae en het Stabat Mater stoelen beslist op den volksgeest en behooren tot de schoonste loten van de Middeleeuwsche volkspoëzie.

Want door den grond, onder de voeten der rampzaligen, ging, maar aldoor voort, het sidderend gedreun der verre losbrandingen... boemmm... boemmm... als een aanhoudend dreigement dat vloekte door de lucht. Het was een visioen van Isaïas! Het was een Dies irae vol verschrikking, de Godsteistering van een heel volk. Ik ging stroomopwaarts van de vliedende menigte.