United States or Eswatini ? Vote for the TOP Country of the Week !


Gelukkig, dat BOGERMAN, die in 1608, als predikant te Leeuwarden, zoo zeer geijverd had tegen de Doopsgezinden, die beginselen ook niet op hen toepaste; en nog gelukkiger, dat juist de strijd tegen de Remonstranten de oorzaak werd, dat de Doopsgezinden sedert 1611 eenige verademing genoten en geene verstoring of vervolging hadden te lijden.

J. Bogerman, destijds Predikant te Leeuwarden, in de opdragt van zijn werkje: Praxis verae poenitentiae, door Dr. J. G. Ottema vertaald medegedeeld in de Vrije Fries, II 215. De beroemde Friezen,

Vermits men oordeelde, dat BOGERMAN zijn last en gezag blijkbaar was te buiten gegaan, waren de Staten en de Synode hier geweldig tegen hem ingenomen en zóó verontwaardigd over zijn gedrag, dat men hem in staat van beschuldiging gesteld- en zelfs gebannen wilde hebben .

Op 't einde der eeuw had nog de overheid denzelfden strijd te voeren, door de gereformeerde kerk gesteund, die ijverde tegen het trouwen in huis, »yn private huseren«, want het is »ergerlijck en der politie schadelijck«. Het wekte daarom in 1585 groote ergernis in gansch Friesland, dat Johannes Bogerman, de vader, twee freules Burmannia op hare state te Ferwerd getrouwd had.

En welke vruchten zulks droeg, dit bleek, helaas! eerlang op de Synode van Dordrecht, waar die zelfde BOGERMAN, als Voorzitter, die zelfde beginselen in het groot in toepassing bragt ten aanzien der Remonstranten.

Doch er was een man in Friesland en wel predikant te Leeuwarden, JOHANNES BOGERMAN, een Oostfries van geboorte, die zich reeds sedert jaren had onderscheiden door geleerdheid en ijver voor de leerstellingen van KALVIJN, en die nu vooral zijn invloed deed gelden.

En nu, om enkele bekender gestalten langs den lezer heen te voeren, hier zijn Jacobus Arminius en Elisabeth Reaal, Johannes Bogerman en Grietje Piers, Vondel met zijn Maaike Wolff, in de aandoenlijkste verzen herdacht: »Hoe veer dees voeten moghten dwalen, 'k Sal derwaert mijn bedruckt gesicht Noch slaan, daar voor het rijsend licht Uw bleeke star ging onderdalen..«

GELDORP en BOGERMAN, predikanten te Sneek, gesterkt door de Overheid dier stad, verstoorden in 1600 werkelijk hunne bijeenkomsten, en gaven in den volgenden jare eene vertaling in het licht van BEZA'S boekje over het Ketterstraffen, waarbij zij verklaarden, dat men slechts ééne godsdienst in den Staat moest dulden, en dat het verschoonen van ketters vredehouden met den Satan was.

Koelheid, lauwheid in de zaak van den godsdienst was toenmaals onbekend: men was gedwongen, zoo niet uit overtuiging, althans uit noodzakelijkheid, voor deze of gene gevoelens partij te trekken, Raesfelt, met hart en ziel gehecht aan de leerwijze, die Bogerman, Gomarus, Lubbertus en hun medestanders predikten, paarde aan de denkbeelden van dezen ook hun staatkundige beginsels.