United States or Oman ? Vote for the TOP Country of the Week !


N~g macaowî acó rito sa Filipinas n~g taóng 1899, ang unang minithî co'y macapagtayô ang lahing caymanguí n~g isáng marikít na "monumento" na cailan ma'y magpapaalaala sa boong sinucob cay Dr. Jose Rizal, at n~g mabigyang caganapán ang gayong nais, inísip cong yumárì n~g isáng mahalagang "Album", na ang bawa't daho'y gawâ n~g isáng matalinong filipino. Nang masabi co ang gayong panucal

Kaya ang sinoma'y bulaan ang bait at ang matalinong m~ga pag-iisip supil n~g tadhana't hindí magagamit ang siya'y umilag sa maling pag-ibig. Daming pasalamat ang itinutungkol sa kabaitan mong taglay ang hinahon at nabalinong puso mo'y lumusong sa hiling n~g mundo't udyók n~g panahon.

Subali,t, si Felicitas, na bucod sa cabanalan, ay pinagcalooban din nang Pañginoon Dios nang isang matouid at matalinong isip, at nang isang matalas na pag-iisip, ay naquilala niyang capagcaraca, at hinañgo niyang agad doon sa mañga salisalita ni Próspero sa caniyang sulat, na ang caniyang capatid ay lumilihis na sa matouid na daan, ó cung sana sa lumalacad, ay tumutungtong sa mañga lanay ó cumanoy.

N~guni at sa dunong nitong ating Burgos baga ma't Diácono ay quinamtang lubós palibhasa dising naasa sa Dios matalinong lubha maganda ang loob. Maca ilang buan ay quinamtang cagyat pagca licenciado sa bunying «faculcad» niyaong filosofía sa gayong capahat, gayong pag-aaral na lubhang mahirap.

Pagkatapos n~g ilang pagtatanóng na ginawa n~g matalinong Tagapamahala, ukol sa pinagbuhatan n~g aklasang ipinasya n~g lahat, ang Kawanihan ay nan~gakong gagawin niya ang lahat nang magagawa upang sa lalong madali ay malutas ang salitaan sa ikasisiyang loob n~g bawa't panig. Umaga n~g kinabukasan.

Kung may hilig sa pagsusuri sa taglay na kahulugan n~g bawa't bagay na nangyayari ang makasusubaybay sa lakad n~g katan~gitan~ging buhay ni Elsa, ay sukat nang mapaghalata ang isang katotohanan na bawa't gawi, kilos at pan~gu~gusap n~g matalinong mestisa ay dili ang hindi nasasalig sa alinman sa m~ga sadya niyang layon at lihim na han~garin.

Tayo na , matalinong Doctor ani Pusò. At agad siláng naparoón sa bahay n~g General americano na kasama si Liwaywáy. Nang dumating silá sa tanggapan n~g nasabing General, ay dinatnán nilá roón ang maraming kapús-palad na m~ga babaing tagalog at kinastil

Isipin na ang mabuting ina ay iba, sa inang linalang ng fraile; dapat palakhin ang anak na malapit baga sa larawan ng tunay na Dios, Dios na nasusuhulan, Dios na masakim sa salapí, Dios na ama ng lahat, na walang kinikilingan, Dios na tumatabá sa dugó ng mahirap, na nagsasaya sa daing ng naruruhagi, at nangbubulag ng matalinong isip.

Maniwala po cayó na pagca siya'y hinatulan n~g parusang patayín, na gaya n~g maáasahan, ay dahil sa aking pinsan. ¡Ay, pagcabutibuti mong pumaraan sa matalinong pakikipagsalitaan! Nalalaman naming icaw ang tanun~gan n~g capitan general, na hindi mapanatag cung hindi ca makita!... ¡Ah, Clarita!; pagcalakilaking tuwa ang makita co icáw!

At siya ko n~gang sabi sa unang arzobispo at sa ibang matalinong tao na nálalaman sa wikang tagalog ang m~ga kainaman n~g apat na pinakapan~gulong wika, dito sa sandaigdigan na dili iba't ang hebreo, griego, latin at kastila: sa hebreo ay ang m~ga kababalaghan at m~ga malalalim na kahulugan; sa griego ay ang m~ga artikulo at ang dali n~g pagbangit n~g ano mang n~galan, sa latin ay ang kayabun~ga't karikitan; at sa kastila ay ang pagkamagalang, pagkamapagpitagan at pagkamapagbigay-loob."