United States or Montenegro ? Vote for the TOP Country of the Week !
Men kan evenmin iets goeds voortbrengen door 't volgen van modellen, als zich voeden met de spijs die 'n ander gegeten heeft. Kunstbesef werkt van binnen naar buiten en niet andersom. Een kunstprodukt dat op andere kunstprodukten gelijkt deugt niet." Aan de Woutergeschiedenis, het rijkste werk van zijn rijken geest, heeft M. jaren gearbeid.
In de Woutergeschiedenis heeft M. een epopée willen geven, waarin hij, "den strijd schetsen wilde van het goede in den mensen tegen de boosheid, den reuzestrijd van ware heilige poëzie tegen 't leugenproza dat ons de wereld voor waarheid geeft."
Met de Woutergeschiedenis doet het kind zijn intrede in de Hollandsche literatuur: geen Hollandsch dichter heeft vóór hem de wonderwereld der kinderziel ontsloten. Toch waren de Hollanders dier dagen niet ongevoelig voor de charmes van het kind, getuige hun versjes op de eerste tandjes en stapjes.
De groei van een kinderziel in een gezin en een maatschappij, die door conventie verwrongen zijn, en die door de kracht van dien zuiveren, innerlijken groei bestemd is om eenmaal de knellende vormen te verbreken, maar voorloopig moeite heeft zich te schikken in de grootemenschenwereld, die hij niet verstaat: dat is de Woutergeschiedenis.
Voor het eerst heeft Multatuli in ons land den ontwikkelingsgang van het kind in een kunstwerk geschetst. Wat Rousseau met zijn Emile, Bernardin de St. Pierre met Paul et Virginie, von Sallet in Contraste und Paradoxe hebben gedaan, dat deed Multatuli op zeer oorspronkelijke wijze in zijn Woutergeschiedenis. De Fransche schrijvers plaatsen hun kinderen buiten de werkelijkheid.
Zijn vader plaatste hem als jongste bediende op het kantoor bij Van der Velde, die in katoentjes handelde. Hier kwam hij op zijn vijftiende jaar. Hoe moeilijk deze jaren voor den intelligenten jongen geweest zijn blijkt uit de satire, die hij op dit handelshuis in de Woutergeschiedenis leverde.
Zoo is de Woutergeschiedenis een vlucht uit de werkelijkheid: inplaats van ideën over de werkelijkheid geeft hij nu een beeld van de moeitevolle worsteling der idee, om zich in een menschenkind te ontwikkelen. Hij geeft zijn ideën als een sprookje, gekleurd door Fancy's schoone schijn.
Daar vele der weggelaten betoogen in zeer nauw verband staan tot de Woutergeschiedenis, is in noten met enkele woorden naar deze Ideen verwezen; minder belangrijke coupures zijn echter niet aangegeven.
Hoe zeer de wereld die M. in Vorstenschool voor ons onthult ook van Wouters milieu moge verschillen, toch vinden we in dit drama de motieven van Woutergeschiedenis, Havelaar en Minnebrieven terug. In regeeringskringen is het geestelijk bederf, de versteening al evenzeer doorgedrongen als in die der kleine burgerij: van bijzaken, futiliteiten zijn de koning en zijn ministers vervuld.
Zoo is de Woutergeschiedenis zeer nauw, ja haast onverbrekelijk met de Ideen verbonden: en tòch, wie de bekoring van Fancy's sprookje ten volle wil genieten, zal bij voorkeur achter elkaar die stukken van de Ideen opslaan, waarin de Woutergeschiedenis wordt voortgezet, en de betoogen, die deze onderbreken, zooveel mogelijk overslaan.
Woord Van De Dag