United States or Palestine ? Vote for the TOP Country of the Week !
Alle volksgeschiedenissen, zonder eenige uitzondering, hebben hare mythen, verdichtselen, sagen en overleveringen, waarmede zij aanvangen. Zaken en voorstelling zijn daarin dus zeer moeijelijk te onderscheiden. Langzamerhand vloeijen ook die verhalen met de ware oorkonden zamen, zonder dat iemand in staat is met juistheid aan te wijzen, waar het tijdpunt is, dat volkomene zekerheid geeft.
En in de momenteele marteling zijner physieke smart, stortte zijn trots, die het noodlot zoû tarten, in elkaâr als een verbrokkelde toren, zonk zijne verbeelding uitgeput neêr, vergat hij zijne wanhoop over de toekomst; machteloos en klam van zweet bleef hij roerloos liggen, zijne oogen wijd open, zijn mond open en de twijfeling zijner matheid bescheen als met een zachter licht al zijne verdichtselen: onzinnigheden, die nooit naar waarschijnlijkheid zouden zweemen.
"Daar." zegt hij, "lees, en je zult zelf erkennen, dat bedriegers 't volk misleiden en dat al wat men van omkooperij en gevangenis spreekt, louter verdichtselen zijn." "Ja waarachtig!" roept de toegesprokene, na den brief gelezen te hebben, "'t is de hand van den Admiraal, en dag en plaats komen uit!"
En welk denkend en belangstellend wezen, welke denker, ja zelfs welk eenvoudig lezer van mengelwerk en romans, zou niet boven onvruchtbare lectuur het groote boek der natuur verkiezen, dat voor een ieder geopend is, en dat door zijne openbaringen zoo belangrijk, door zijne verrassingen zoo boeiend en zoo verheven is boven alle verdichtselen en sproken?
De dichter heeft dezen hertog echter verward met HENDRIK I die in 1206 te Constantinopel tot keizer werd gekroond en bovendien de geschiedenis zoodanig met sagen of eigen verdichtselen omhuld dat het geheel niet meer dan eene fabel kan geacht worden . Hoofdzaak was voor den dichter de verheerlijking van het huis van Limburg door middel van een rijmwerk.
Ende soo souwen wy hem met gelijcke munt konnen betalen, ten ware dat'et beter was eene ware Historie te vertellen, als verdichtselen, die min te achten, sijn, als de fabulen van Æsopus, of van den Arabischen Lokman. Ick sal dan seggen, dat het inder daed is gebeurt, datter inde maend van October des voorleden Jaers 1684.
Er bestaan over den oorsprong des Frieschen volks eenige overleveringen en sagen uit den overouden tijd, in welken de geschiedkundige waarheid, met de noodige versierselen en verdichtselen, werd gehuld en bewaard gebleven is: jammer maar dat het en door den geest der vroegere tijdperken, en door de wijze der overlevering zoo moeijelijk is geworden waarheid en fabel van elkander te schiften.
Maar dit is ook 't eenige wat ik in z'n voordeel zeggen kan. Overigens... Alas, poor mankind! Wat beteekende de dolfyn-parabool op 't koffihuistafeltje, by zóó'n val? Hy had zich dezen keer werkelyk bezeerd! Over de zedelyke strekking van 't kleerborstelen. Onridderlyke verdichtselen des harten. Godenvingers en duivelsklauwen, tweede editie. De eigenaardige kalmte van 'n kwaad geweten.
Waarom zouden wij dus dulden, dat men andere willekeurig verzint en ons maar steeds wat op de mouw speldt? Wat hebben wij hier te doen met elementen, hoedanigheden, vormen, chemische, bezielde en metaphysische oorzaken, liefde en haat; waar is hier sprake van, aanleiding tot en behoefte aan zoovele verdichtselen?
Waarom dit voorval onder de verdichtselen geplaatst zou moeten worden, daarvoor kunnen wij geene reden vinden. Friesch Jierb. 1833, § 22; Bijvoegsels op Wagenaar, II. D. bl. 72. Bl. 73. In den jaare 1143.
Woord Van De Dag