United States or Palestine ? Vote for the TOP Country of the Week !


De avond was gekomen, en de stralen der maan, brekend door den nevel, wierpen als liefkoozend hun licht over de sombere grootschheid der oude heuvels. De duisternis roept droomen wakker; de ruimte vulde zich voor mij met gestalten, en ik zag het verleden oprijzen uit het stof en leven krijgen in die vage nachtelijke helderheid. Illusie!

Mijne illusie: velen tot mijne kinderen te mogen maken, nadert hare verwezenlijking. Er zijn er meer, die mij hare kinderen aanboden, o.a. de ondercollecteur van hier, een gefortuneerde regentszoon: maak van mijn kind uw dienstmaagd, laat haar de vloer vegen, water putten, al wat u wil, als zij maar bij u mag zijn. 'k Hoorde 't aan met een lach, en inwendig een traan.

In die illusie, en ook in de hoop op deszelfs verwezenlijking, werd hij trouwens meer en meer door zijn beide vrienden gesterkt.

Ze had zich voor mij gegêneerd, zei ze, omdat sommige hartelooze menschen, die haar kenden, haar zoo raar hadden aangekeken.... Maar, mijn God! bestaan er dan geen banden des bloeds meer? Droevig voor zich uitstarend, poosde hij even, diep ademhalend, toen kwam hij vlak voor me staan en zei schier fluisterend: Illusie, meneer!

En de kunst? Vraag uw rede, of wij kleinen, de liefde en den haat, het denken en voelen van een Salomo en een Shelley, een Kayyam en een Dante kunnen dóór-voelen. Zij zegt u duizendmaal: neen, dat kunt gij niet. Niettemin, zoo wij hen lezen, zoo wij ons begeven in hun invloedsfeer, dan vervult ons immer weer dezelfde illusie, dezelfde dronkenschap, en onze van liefde en verrukking verblinde ziel stamelt: O, Heerlijken, ik zou u niet begrijpen, liever stièrf ik, hier in mijn h

Doch deze menschen waren jong en nog niet gebroken; maar zooals ze daar zaten tusschen inlanders, verlaten van andere blanken, met een inboedeltje, dat bestond uit een paar rieten stoelen en een tafeltje, een ijzeren bed, een wiegje, wat portretten en de noodzakelijkste lijfgoederen en het noodzakelijkste eetgerei, kon toch moeilijk aan eenige illusie voldoen.

Je weet, dat 't steeds een groote illusie van ons is geweest, om in Holland opgeleid te worden voor de taak, die wij denken te gaan vervullen.... Ook Vaders laatste zware ongesteldheid heeft ons tot nadenken gebracht. Z.Ed. is zóó aan ons gehecht.... Aangrijpende tooneelen aan zijn jongste ziekbed staan me voor den geest, waaruit wij zagen hoezeer dat lieve hart aan ons gehecht was.

De Europeaan, die van kindaf gewend is, zich de lichtgestalte van den Verlosser op zijn wijze voor te stellen, wordt in zijn illusie wreed gehinderd, als daar de goede Lurau met een stralenkrans op zijn geoliede haren verschijnt, een ornament, dat hij blijkbaar met veel moeite en geduld uit een blik van cakes heeft uitgesneden.

De illusie zou volkomen wezen, als niet bij elke bocht van den weg plotseling een tempel in puin te voorschijn kwam, of een middeleeuwsch fort, een kapel, die op het instorten staat, of een dorp, waarvan de huizen als een kudde geiten tegen de helling der bergen hangen. Laat ieder, die Griekenland wil zien, haast maken; nu zijn er het toerisme en de vreemdelingenindustrie nog maar in het opkomen.

Zoo peinsde en schouwde de dichter, en biechtte aan zichzelf de wreede raadsels van het onontwijkbare lot met hun schijnoplossing voor het verstand van de wereld, hun onvervuldzijn in het wrakende besef van het hart. En toch een illusie van vertrouwen, een pose van trots, een glimp van verzekerdheid, een enkele flauwe lichtstraal, een dichter-overtuiging van grootheid!...