United States or Greenland ? Vote for the TOP Country of the Week !


Ten oosten en ten westen van Rotterdam hebben IJselmonde en Pernis hun zelfstandigheid nog gehandhaafd, al staan ook zij meer of minder onder den economischen en socialen invloed van Rotterdam. IJselmonde is een eenvoudig dorp, in hoofdzaak langs den dijk gebouwd. Pernis is een lang streekdorp, gebouwd langs en naast den dijk, in een eenigszins verwarde bouworde, onregelmatig door elkander.

Clavigero zegt ons dat de Azteken, in hunne bouworde, de kroonlijst bezigden, en dat men aan sommige gebouwen eene reusachtige slang in relief zag, die zich om alle openingen van het paleis slingerde, en zich zelve in den staart scheen te bijten.

"Maar de bouworde, Mijnheer! puur Gothisch! hebt u ooit zulke zwaarmoedige, plegtige lijnen gezien?" "Ja wel, 't is heel mooi, dat moet ik toestemmen, alles zoo als u zegt; maar de Nieuwe Kerk bij ons is ook mooi, en die is geheel voltooid, en de preêkstoel is superber." "En wat zegt u dan van de schilderij van Rubens in de Pieterskerk?" vroeg Holstaff.

Het was achthoekig van gedaante en van zwaren, grauwachtigen steen opgetrokken tot op een hoogte van ongeveer negentig voet: de muren, dik genoeg om geen schade van brand en bestorming te vreezen, waren slechts hier en daar met een enkel kijkgat voorzien, en verder geheel ontbloot van allen zweem van versiering; zoo men den koepel uitzondert, die later, toen men de Oostersche bouworde in Friesland begon na te bootsen, op den top was nedergezet, en waarboven een kruis prijkte, dat, evenals de platen, welke den koepel dekten, van koper was.

Het tweede een huis van enkel muren en vensters op een overrasterde binnenplaats. Het derde had een vernuftige samenwerking van lenzen. Vast stond, onherroepelijk vast, dat de bestaande bouworde om practische en aesthetische redenen gedoemd was. Een huis werd niet meer van uit de straat en van de overzij bekeken. Het dak trok de meeste aandacht. De rookende schoorsteenen moesten verdwijnen.

Deze kerk is onlangs van binnen nieuw opgemaakt; men was 'er zelfs nog aan bezig, alles werd dan ook zeer net en sierlijk opgepronkt. Behalve deze zijn 'er nog twee andere kerken, waarvan men de fraaije en prachtige bouworde bewonderd; zij zijn ook van binnen ter deeg mooi gemaakt. Deze wierd door Hugues, de derde Hertog van Bourgondiën, in 1172, gebouwd, en is dus nog al tamelijk oud.

En eindelijk ontwaarden de luchtreizigers in het centrum van de Gele stad als een vierkant van Chineesche notenkrakers, besloten in een ander, de Roode stad, d. w. z. het Keizerlijk paleis met al de grilligheid van zijne onmogelijke of beter van zijne onwaarschijnlijke bouworde. Onder de Albatros weerklonk in dit oogenblik een zonderling geluid.

Zij namen evenwel, als conscienteuse reizigers, de verschillende kapellen in oogenschouw, die te Burglen en op den Tell's Platte ter eere van den grondlegger der vrijheid gesticht zijn, en die door smakeloosheid van bouworde uitmunten, en met minder schoone schilderstukken zijn versierd, dan de gravures, die wij er bij ons te land van aantreffen in plattelands-herbergen, of bij onze oude keukenmeid, die met een tuinknecht getrouwd is.

Zij hebben een eigen tijdrekening, eigen namen voor dagen, weken, maanden en jaren, eigen goden, eigen woon- en bouworde, eigen zeden en gewoonten.

Het was een gebouw van blauwe steenen, dat naar allen schijn een eeuw oud kon wezen en uit twee aan-een-gebouwde huisjes met blauwe dakpannen bestond: de gevels liepen trapsgewijze op, naar de toenmalige bouworde: slechts weinig in getal waren de ramen, en nog meestal met planken dichtgespijkerd: de ingang was aan de zijde van het weiland en voor den voorbijganger niet zichtbaar: ook was er van den rijweg geen toegang tot het erf, daar de voormalige brug afgebroken en het stuk gronds door een breede sloot omringd was.