United States or French Guiana ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ang lalong maliit na pagcacahidwa, ang lalong babahagyang hindi sinasadyang alatiit, humuhugot sa canya n~g isang salaula at napacaimbing lait na sumasampal sa caluluwa; datapuwa't sino ma'y walang sumasagot: maguiguing isa pang malaking casalanan ang mahinahong pakikiusap.
Isang gabí pa akong nakatulog doon sa kalait lait na kulun~gang kinamatayán ni amá. Nang kinabukasan ay pinalabás akó sa tulong n~g ilang paló pa, kaya't sa pamagitan n~g muntíng lakás na nalalabí sa akin katawan ay naginót akong makaratíng sa aming bahay na inabot kong bukás at wala ang bangkáy ni iná. ¿Sino ang nagpalibing?
Isáng batang ang hanap-buhay ay mag-alaga n~g m~ga hayop, na nan~gahás magpatibay na wala siyáng nakita liban na lamang sa isáng ilaw at dalawáng táong nan~gacasalacot, nahirapang lubha upang macaligtás sa m~ga hampás at m~ga lait.
Hindi nagsimba n~g umagang iyon ang guinoong babae, hindi dahil sa siya'y aayaw, cun di baligtad, ibig sana niyang siya'y pakita sa caramihan at makinig n~g sermón, n~guni't hindi siya pinahintulutan n~g canyang asawa, at ang pagbabawal ay may calakip, na gaya n~g kinauugalian, na dalawa ó tatlong lait, m~ga tun~gayaw at m~ga sicad.
¿Tunay bagang umalis ca na ó naririyan ca pa, lalaking cambing? ang tanong na manacanaca n~g tinig, na pinagbabagobago ang lait, n~guni't nalalao'y ilinalacas. Sa cawacasa'y untiunting inalis niya ang m~ga casangcapang ibinunton sa tabi n~g pinto: naririnig n~g lalaki ang calampag, caya't siya'y n~gumin~giti. ¡Asistente! ¿umalis na ba ang pan~ginoon mo? ang sigaw ni doña Consolación.
Sa loob n~g tatlóng daang taó'y silá'y hinahalina natin, hinihin~gan natín silá n~g pagsintá, minímithî nating tawaguin siláng capatíd, ¿anó ang caniláng isinaságot? Tayo'y sinasagot n~g lait at paglibác, at ikinacait sa atin patí n~g ating calagayang pagca tao na gaya rin n~g ibá. ¡Waláng Dios, waláng pag-asa, waláng habág sa capuwa tao; wala n~ga cung di ang catuwiran n~g lacás!
Sinabi rin niyáng cahi't lubhang payapang loob ang filipino'y mapipilitang ipagpasumalá, sa camatayan ang buhay na puspós n~g lait at cahirapan, at gayon n~gâ ang nangyari.