United States or Cayman Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !
Hindi nagsimba n~g umagang iyon ang guinoong babae, hindi dahil sa siya'y aayaw, cun di baligtad, ibig sana niyang siya'y pakita sa caramihan at makinig n~g sermón, n~guni't hindi siya pinahintulutan n~g canyang asawa, at ang pagbabawal ay may calakip, na gaya n~g kinauugalian, na dalawa ó tatlong lait, m~ga tun~gayaw at m~ga sicad.
¿Ano ang nangyayari sa akin? ang sigaw n~g tinig na cahawig n~g culog, casabay n~g isang tun~gayaw, at pagcatapos na maituro sa babae ang isang papel na puspos n~g sulat na tila cahig n~g manoc, ay nagpatuloy n~g pananalita: ¿Hindi mo ba ipinadala ang sulat na ito sa Alcalde, at iyong sinabing pinagbabayaran aco upang aking ipahintulot ang sugal, babaeng p ? ¡Aywan co cung bakit hindi pa kita linûlusay!
Capanig ang pitac na ito n~g isá pang lalong malaki n~g caunti, isang pinaca salas, na pinagtitipunan n~g madla bago gawin ang m~ga "soltada". Nariyán ang pinacamarami sa m~ga manoc, na nan~gatatali n~g isáng lúbid sa lupa, sa pamamag-itan n~g isang pacong but-ó ó lúyong; nariyan ang m~ga tahur, ang m~ga malulugdin sa sabong, ang mananari: diyán nan~gagcacayari, nagninilaynilay, nan~gun~gutang, sumusumpa, nagtutun~gayaw, humahalachac; hinihimas niyón ang canyáng manoc, na pinaraanan n~g camáy ang ibabaw n~g makikintab na m~ga balahibo; sinisiyasat nama't binibilang nito ang m~ga caliskis sa m~ga paa; pinagsasalitaanan ang m~ga maiinam na gawa n~g m~ga bayani; diya'y inyóng mapapanood ang maraming m~ga mukhang malulungcót, na bitbit sa m~ga paa ang bangcay na wala n~g balahibo; ang pinacamahalmahal na hayop sa loob n~g ilang buwan, pinalayawlayaw at sa canya'y ipinagcatiwala ang lalong caayaayang m~ga pag-asa, n~gayo'y wala cung di isáng bangcay na lamang, na ipagbibili sa isáng peseta, upáng lutuing luya ang cahalo at canin sa gabí ring iyón: "sic transit gloria mundi". Pauwi na ang natalo sa canyáng bahay, na pinaghihintayan sa canya n~g esposang cacabacaba ang loob at n~g m~ga limalimahid na m~ga anac, na hindi na taglay ang caunting pamimilac at ang sasabun~gin.
Sa boong itinatagal n~g labanan ay napupuno ang m~ga graderiang itó n~g m~ga taong may gulang na at n~g m~ga batang nan~gagsisigawan, nan~gaghihiyawan, nan~gagpapawis, nan~gag-aaway at nan~gagtutun~gayaw: ang cagalinga'y bihirang bihira ang babaeng nacararating diyán.
Lubha pa kung tunay nilang nalilirip na ang kasintahan ay ugaling pan~git sawayin at bigyang hatol na matuwid at in~gatang huwag daanin sa galit. Yaong malubay na pagpapaunawa at huwag ang man~ga salitang gahasa pagmura't tun~gayaw at man~ga pagsumpa na bagkus nakapaguulol nang sama.
Cung gayó'y ¿sino? Itinurò n~g cura ang pintô, na sinarhán n~g alférez alinsunod sa canyáng kinaugalian, sa pamamag-itan n~g isáng sicad. Ipinalálagay n~g alférez na waláng cabuluhán ang m~ga camay, at wala n~gang mawáwalâ sa canyáng anó man cung maalis ang canyang dalawang camáy. Isáng tun~gayaw at isáng atun~gal ang siyáng naguíng casagutan buhat sa labás.
Kayong Ama't Ina na palatun~gayaw at mapagsalita nang wikang mahalay kayo ang sa anak ninyo'y umaaral nang lahat nang man~ga likong kaasalan. At ang nagtuturo sa man~ga inanak nang bagay na man~ga di karapatdapat kayo rin sa huli naman ang lalan~gap nang bun~gang mapait sa binhing masaklap.
Hinabol siya n~g alférez, na humahagoc sa galit at sa sakit n~g palong tinanggap, n~guni't walang nasunduan cung di mapahampas sa pintò, bagay na sa canya'y nagpabulalas n~g m~ga tun~gayaw. ¡Sumpaín naw
Ang panunun~gayaw ay inaaring malaking sala lalonglalo na kung sa mayaman, sa matanda ó sa babae, at pinarurusahan n~g isang gayong halaga ó kung dili ay pagkaalipin. At kung ang tinun~gayaw ay pan~gulo ó maginoo ay kamatayan ang parusang inilalapat, malibang patawarin na kung gayon ay pagkaalipin na lamang.