United States or Uzbekistan ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ang damo,i, cungmacalat sa lupa, at ang puno,i, mapulapula. Ang man~ga isusunod co dito n~gayon ay maipupurga rin sa man~ga maysaquit. Ang cañafístula na inaalisan muna nang laman ang bun~ga. Yaong laman niyon ay pinararaan sa sinamay, at ang timbang dalauang piso, ó limang salapi noon, ay ipinaiinom sa maysaquit.
N~guni ang maiguing isumpit doon ay ang sabao nang sisiu na ualang asin, ó atoleng canin na sinamahan nang dalauang pula nang itlog at caunting azúcar. Ang casucatang isumpit doon, touin susumpitin ang babaying buntis ay calahating tagayan carami; at cun hindi nauauala ang casaman nang caniyang pagcaramdam, ay purgahin n~g maná ó cañafistula para nang uica co sa itaas.
Datapoua bago purgahin nang maná ó cañafistula ay mabuti sumpitin muna nang tubig na pinaglagaan nang culutan na ualang asin, at cun baga gunmagaling ang caniyang pagcaramdam, ay houag nang ituloy ang purga. Gayon din ang gaua sa babaying buntis, bago ituloy ang pagpupurga sa caniya.
Ang ibang man~ga pasucang bilin doon sa número 34 at sa 35, ay paraparang magaling din, at ualang liuag. Ang mangagamot ay macapipili doon nang balang caniyang ibig. Cun mayroong pupurgahing tauo, ang bilin sa número 21, sa macatouid, ang jalapa, sen at crémor ay totoong buti. Datapoua cun ang pupurgahin ay babaying buntis, sucat na roon ang maná ó cañafistula timbang cahati.
Sa man~ga babaying nan~ganac ay sucat na roon yaon ding purga nang maná ó cañafistula timbang cahati, cun baga cailan~gang purgahin ayon sa turo sa párrafo 513 at 514, at capag nacalalo na ang isa ó dalauang arao nang caniyang pan~gan~ganac.
Itong purga nang cañafístula bagay sa babaying nacapan~ganac; ang timbang cahati ó tatlong bahagui noon. Ang timbang cahating hojas de sen ay ibabad mong magdamag sa tubig, na siya ang iinumin cun umaga. Ang isang tazang tubig na pinagbabaran nang timbang saicapat na ruibarbo. Ang timbang dalauang pisong maná,i, tunauin sa isang vasong suero nang gatas.
La corteza que es la que se usa, es un poco amarga, y su olor algo desagradable. En Filipinas tenemos la verdadera Hipecacuanha, que es la Psychotria pubescens de Linneo, pero como por desgracia no es conocida, ¿qué adelantaba yo con proponerla? Exceptuando la Cañafístula, que es una de ellas, las demás purgan poco.
Masama namang magpahan~gin ó lumabas sa bahay, cun hindi pa nacacalalo ang isang arao at ang isang gab-i, cun baga sampaloc ó cañafístula ang ipinurga sa caniya; n~guni cun ibang bagay ang ipinurga doo,i, houag siyang lumabas sa bahay han~gang di macaraan ang dalauang arao at ang dalauang gab-i.
Caya ang mabuti dito ay purgahin muna ang maysaquit nang timbang saicapat sa ruibarbo, ó nang cañafistula número 81, bago big-yang uli nang dita. Mayroon pang ibang man~ga bagay na maigagamot sa lagnat na pan~giqui. Datapoua ang maiguing totoo sa lahat ay ang naituro co na dito sa capítulong ito.