United States or Iran ? Vote for the TOP Country of the Week !
De droevige ervaringen, eerst in de Hermitage en later in Wootton, waren voor Rousseau vergeefsch geweest. Het verblijf in Trye, hoe goed de prins van Conti 't ook bedoelde, moest uitloopen in nieuwe ellende.
Hij genoot van het engelsche landschap: één groot park, en van den aanleg der buitens; hij kon den gladden, stijven Le Nôtre-stijl van tuin-aanleg niet uitstaan en vermeldde zich in den engelschen stijl, die de natuur meer ongerept liet. Hier was de eenzaamheid waarnaar hij verlangd had: in de buurt lag alleen het dorpje Wootton; de meest nabije stad was een paar uur ver.
Hij verzond die brieven langs allerlei omwegen, door middel van derden, en gaf aan zijn vrienden dek-adressen op waarvan zij zich moesten bedienen: hij was vast overtuigd, dat al zijn correspondentie geregeld onderschept en zijn brieven geopend werden; tusschen Londen en Wootton waren "de netten uitgezet," die slechts met de grootste behoedzaamheid vermeden konden worden; hij zinde op een geheimschrift en duidde de namen zijner vijanden nog slechts door A, B, C enz. aan.
Aan Mme de Boufflers, die hem in 't begin van zijn verblijf te Wootton schreef, voor hem de gevolgen van afzondering en lediggang te vreezen, had hij geantwoord: "Gij vergist u, mevrouw, nooit verveel ik mij minder en ga minder ledig dan wanneer ik alleen ben. Behalve de botanie blijft mij nog een bezigheid, die mij zeer dierbaar is en waaraan ik mij elken dag met meer genoegen wijd.
Het is begrijpelijk dat de arme vrouw zich verschrikkelijk eenzaam voelde en maar één wensch had: "in godsnaam hier vandaan, terug naar Frankrijk." Rousseau kwam in Wootton met 't vaste voornemen om de wereld en haar strijd te vergeten, rust en innerlijken vrede te winnen.
Juist de vreemde stilte en leegte om hem heen maakte zijn getob erger, hij matte zich af om te begrijpen wat zijn vijanden toch van hem wilden, hoe de onzichtbare draden die zij gesponnen hadden liepen. Weer vreesde hij, evenals in Wootton, door de boeren van den omtrek mishandeld te zullen worden: die nachtelijke schrik in Motiers had hem een knauw gegeven, waarvan hij nooit bekwam.
In den winter van 66-67 besloot Rousseau Wootton te verlaten; hij dacht er over in Londen een woning te huren; misschien hoopte hij, dat zijn vijanden daar niet zoo makkelijk zijn correspondentie zouden kunnen onderscheppen, misschien dreef Thérèse hem tot dit besluit, om toch maar uit 't gehate buitenhuis weg te komen.
Diep ongelukkig klaagde hij, geen dak boven zijn hoofd te hebben; hij wou uitwijken naar Minorca of Cyprus, ook kreeg hij een plotselinge bevlieging, om naar Wootton terug te keeren: hij verzocht den minister om een pas en kreeg die, maar ging natuurlijk niet.... Hij dacht telkens door zijn vijanden in zijn bewegings-vrijheid belemmerd te worden en maakte dan plannen om hun te ontkomen; zoodra 't bleek dat zijn voornemens geen enkele belemmering vonden, gaf hij ze op en richtte zijn zieke willingen op iets anders.
Den eersten Mei verliet hij Wootton in alle stilte; hij had geen geld bij zich en betaalde in de herbergen met stukken van een zilveren tafelservies. Thérèse vergezelde hem. Zijn doel was naar Dover te gaan, maar hij vergiste zich in de richting, verdwaalde, en kwam te land in Spalding, in Lincolnshire.
Wat moet deze vrouw, die, toen zij zich te Motiers verveelde, niets verzuimde te doen wat er Rousseau het verblijf onverdragelijk kon maken, wel niet gedaan hebben in de eenzaamheid van Wootton, waar haar niets zoozeer na aan het hart moet hebben gelegen dan hem in de noodzakelijkheid te brengen, het te verlaten.
Woord Van De Dag