United States or Anguilla ? Vote for the TOP Country of the Week !


Het liberalisme, dat ongeveer in alle landen van kracht was en nergens meer dan in Nederland, kenmerkte zich nog door een flauw spiritualisme; het erkende nog een soort van hoogere zedeleer, die niet uit een godsdienst werd afgeleid, maar die boven allen stond, zoo iets als een uittreksel van de verschillende godsdienstige zedekundige stelsels, ontdaan van alles wat op dogmatiek geleek.

Hun aller spiritualisme stamt rechtstreeks af van de geloofsbelijdenis van den "Vicaire Savoyard." Toen de konservatieve professor St.

Welnu, men heeft zich in den nieuweren tijd op godsdienstig gebied twee gansch tegenovergestelde meeningen gevormd, n.l.: de erkenning van een Opperwezen, levensbeginsel van de wereld en richtsnoer der maatschappij; en de ontkenning daarvan door het spiritualisme en het materialisme.

Zijn leer kreeg vooral politieke en literaire beteekenis: door het sentimenteele geloof van Robespierre en de Jacobijnen aan een "Etre suprême," een opperste-abstraktie, samenvattend al die andere abstrakties van Vrede, Vrijheid, Recht, enz. enz., achter welke zich, voor hen zelven onbewust, zeer reeële en materiëele klassebelangen verborgen; en door het vage, onbestemde, poëtisch-opgesmukte deïsme en spiritualisme van Chateaubriand, Victor Hugo, Lamartine, Alfred de Musset, George Sand, enz.