United States or Bosnia and Herzegovina ? Vote for the TOP Country of the Week !


En die daar, met 'n zwaard in de hand? Ook 'n koning... of 'n generaal... of 'n held... of zoo-iets. 't Is iemand die vechten wil... misschien David, of Saul, of Alexander de groote... maar je begrypt dat men niet altyd alles zoo precies weten kan. En die dame met de bloempjes? Ze schynt ze stuk te plukken. Zy? Hm... dat is... laat zien: Ophelia. Ja, dat is Ophelia, zieje? Ja.

Saul versloeg zijn honderden en David zijn duizenden, maar de gouddorst telt zijn gesneuvelden bij millioenen! Zij zijn overal te vinden, die gesneuvelden, die ongelukkigen: op de hoogte der bergen, in de diepte der zeeën, in het marktgewoel der stad, in de stilte der woestijn. Doch niet alle menschen zijn door dien gouddorst aangetast.

Zonder genade woedt het gevecht, geen losprijs wordt geboden, geen lijfsbehoud gegeven: alles wat den Hollanders in handen valt, wordt meedoogenloos over de kling gejaagd; in het heetst van den strijd valt ook de dappere Friesche aanvoerder, de vermaarde edelman JUWINGA, die, als koning SAUL weleer, een hoofd boven de anderen uitstak .

Ik wilde hun geheele menschelijk bestaan innerlijk voor ons neerzetten, zoodat gij den geheelen Saul ziet leven, ziet schreien, ziet verkwijnen in opstand en onderwerping. Dien geheelen geweldigen op- en neergang van zijn groot gebroken leven, dat zich ten slotte zoo prachtig heeft verheven, heb ik in zijn wezen willen teekenen. De semietische melancholie is anders dan bij eenig ander volk.

Toen heb ik daarop geantwoord: bij het moderne drama geloof ik niet dat dit kan. Ik geloof niet, dat hetgeen ik indertijd heb gevoeld, op 't tooneel kon worden gebracht, en daarom heb ik den romanvorm ook geschikter gevonden. Maar hoe ben ik nu gekomen tot "Saul en David"? Al jaren lang heeft mij het voornemen en het verlangen beheerscht om de ziel van Saul te geven.

Maar 't is duidelijk, dat de booze geest, die in de plaats van Samuël gezien werd, niet loog, toen hij zeide dat Saul bij hem zou zijn.

Immers het stond ook aan den "pythonischen" geest toen ter tijd even goed vrij, de ziel van Samuel na te bootsen, toen Saul, na God te vergeefs te hebben aangeroepen, de dooden raadpleegde." Daar dit verhaal ook later nog herhaaldelijk ter sprake komt, willen wij het hier, tot betere oriënteering van den lezer, in zijn geheel mededeelen. Het staat in I Samuël 28.

Maar indien ons dit in het Evangelie daarom niet hindert, omdat de Heer wilde en toeliet dat het geschiedde, zonder eenige vermindering van zijne macht en goddelijkheid, evenals Hij door de Joden zelven, ofschoon dezen verdwaasd en vuil waren en de werken des duivels deden, zich heeft laten vasthouden en boeien en bespotten en kruisigen en dooden: dan is het ook niet absurd om te gelooven, dat door eene zekere uitzonderingsbepaling van den goddelijken wil toegestaan werd, dat de geest van den heiligen profeet, niet tegen zijn zin noch door gebiedende en noodzakende tooverkracht, maar gewillig en aan de geheime beschikking Gods, welke aan die toovenares en Saul ontging, gehoorzamende, er in toestemde om zich aan den blik des konings te vertoonen, ten einde hem door eene goddelijke uitspraak te verpletteren.

Origenes haalt echter c. 5 i.f. den gewonen tekst aan, nl.: "Morgen zult gij en uwe zonen bij mij zijn", en waar Eusthathius zijne tekstvariante van daan heeft, is ons onbekend. Want indien het waarlijk Samuël was, hoe kon het dan, dat Saul, die wegens alle mogelijke boosheid was veroordeeld, bij hem zou komen?

Nu is men verbaasd dat ik met mijn "Melvina of de Legende van den Vuurtoren" en "Saul en David" den z.g. romantischen kant uitga, doch in mijn "Meditaties", toen was ik eenëntwintig, ziet gij precies hetzelfde: Ik keer terug tot iets dat altijd de grondtoon van mijn wezen was.