United States or Kazakhstan ? Vote for the TOP Country of the Week !
Gij behoort wel is waar tot de ket.... de hervormden, maar Rosio zeide mij dat uw vrijspraak, de genade uit den hemel was. Wilt gij echter geen genade schenken, zoo moet ik bidden voor het heil der gezonkene ziel, die al stervende bekent, het verderf van uw geslacht te hebben bewerkt."
Groote wrok verwekten in deze stad de berigten van de vervolgingen, welke de Fransche Hervormden, ten gevolge der herroeping van het edikt van Nantes, hadden te verduren: zoodat op den 26 Julij 1687 de vergaderplaatsen der Roomschen door het gemeen werden aangevallen, verstoord en geplunderd, waarbij altaren, schilderijen, beelden en versiersels op de straat geworpen en openlijk verbrand werden .
De Doopsgezinden. Vóór de omwenteling van 1580 hadden de Hervormden en Doopsgezinden gemeenschappelijk geijverd tegen de onderdrukking van Spanje en vóór vrijheid van geloof en geweten.
Uilenspiegel ging in de taveernen en, sprekende over de plakkaten, zeide hij tot goede Vlamingen, tot hervormden, ja zelfs tot vrijheidminnende katholieken: Zij brengen ons de inquisitie mede, zoogezegd om ons lijf van de ketterije te zuiveren, maar 't is ook voor onze beurze, dat die rabarber zal dienen.
Dat zijn de vertooningen die 't volk moet hebben. Wij mannen, hebben die minnaressen 't liefst, die ons 't duurst kosten. En zoo ook is het volk. Hoe meer wij ze doen betalen, hoe liever ze ons zien. In Duitschland duldde ik den hervormden eeredienst, dien ik in de Nederlanden strengelijk strafte.
Evenals in Duitschland, ontaardde ook in de Nederlanden de haat der hervormden tegen het pausdom, helaas! in blinde woede tegen de oude heiligdommen, tegen de kerken en de kloosters. De dweepzieke ijveraars verkregen voor een korten tijd de overhand over de rustige, bezonnen belijders van het nieuwe geloof en zij trokken van hunne overmacht partij om een woesten beeldstorm aan te richten.
"Liever sterven dan naar de mis gaan!" riepen de Hollanders, en deze kreet werd schier eenstemmig aangeheven, want in dien tijd was het aantal hervormden in Holland sterk aangegroeid. Het amnestiebesluit werd door Valdez naar Leiden gezonden, doch ook hier miste het alle uitwerking.
En terwijl zij van lieverlede afstand deden van hunne begrippen omtrent het overheidsambt en het wapendragen, gaven zij aan- en ontvingen zij van de Hervormden menigvuldige blijken van verdraagzaamheid, toenadering en verbroedering.
Maar nóg verhevener, nóg rijker is het, aan te toonen volgens welk algemeen beginsel deze innerlijke ontwikkeling zich voltooide, hoe karakter en ideeën zich vormden en hervormden.
De graaf van Hoorne, die naar Doornik gezonden was, behandelde de protestanten volstrekt niet zoo zacht als Oranje: hij liet de raddraaiers van den beeldstorm vatten en ter dood brengen. Ook stond hij binnen de stad zelve geene kettersche godsdienstoefeningen toe; alleen vergunde hij den hervormden, buiten de muren kerken voor hunne godsdienstige bijeenkomsten te bouwen.
Woord Van De Dag