United States or Ecuador ? Vote for the TOP Country of the Week !
Als brokken van een fabriek stonden de zwarte huizenklompen; als een stad in puin, met dreigende silhouetten, verstrooid op de braakliggende terreinen; het rook er onhuiselijk naar kalk en naar stuivend zand; de wind maakte er leven, een stuk voddig krantenpapier, de vetgeworden omwikkeling van een werkmansboterham, rolde ritselend en kreukend over den ruwen puinvloer.
Damhout dankte en loofde zijnen zoon voor zijne schoone en moedige daad; uit zijne woorden bleek, dat zijne grootste vreugde daarin bestond, dat Bavo uit eigene beweging werkman was geworden. Hij drukte eindelijk toch eenige spijt uit, omdat zijn zoon op eene fabriek van bougies arbeidde; hem scheen het, dat dit niet juist het beste vak was.
Eens, bij een bezoek aan eene fabriek, werd zijne aandacht getrokken door het lieve uiterlijk van een meisje, dat daar arbeidde. Dadelijk besloot hij haar tot vrouw te vragen, wat hij dan ook deed. Maria Stilvelle bedacht zich niet lang, en weldra brak de dag van hun huwelijk aan.
Een groote stoompomp bracht het water uit de rivier naar de verschillende deelen van het gebouw, en diende tot besproeiing van de naburige akkers; een kleine spoorweg werd aangelegd om het suikerriet naar de fabriek te vervoeren, en alles ging uitstekend, al waren de eenvoudige fellahwerklieden dikwijls verbaasd over hun eigen bekwaamheid, en al lachten zij luidkeels, omdat zij zooveel knapper waren, dan zij zelf hadden geweten.
En anders zal zij haar werkkracht moeten geven aan de huisindustrie, en dáár zeker iederen kans op een menschwaardig bestaan verliezen en hare gezondheid er bij inboeten. Men begrijpe het toch goed, dat de vrouw niet uit liefhebberij naar fabriek of werkplaats trekt. Zij moet toch in haar levensonderhoud voorzien, evengoed als de man! En overal vindt zij belemmeringen.
Zij zijn de vaders van ons modern fabriek- en manufactuur-wezen. Zij hebben het eerst den waterdamp aan onzen dienst onderworpen gemaakt, wat na het temmen en onder het juk brengen van het paard, en na de aanwending der kracht van water en wind, de grootste omwenteling in onze wijze van van arbeiden gebracht heeft.
Ik heb dus eens rondgezien in alle hoeken en gaten of er niet hier en daar iets overtolligs zou zijn, iets wat men zou kunnen missen, een post, die men uitsparen kon. En eindelijk heb ik werkelijk iets overtolligs gevonden, iets wat ik geloof, dat de fabriek nu goed missen kan en dat is... mijne Heeren, ja, dat ben ik zelf."
Denk slechts aan die millioenen, die in de mijnen zwoegen; aan die andere millioenen, die op velden en bergen arbeiden; aan die millioenen, wier leven opgaat in de fabriek. Hen drukt de arbeid. Hen put de arbeid uit. Hij verteert hun menschelijke kracht.
Bavo murmelde den naam van M. Raemdonck. "Ja, ik weet het," zeide de meester-klerk, "mijnheer heeft u doen komen, maar hij is met eenen koopman in de fabriek gegaan en heeft gezegd, dat gij hier een beetje zoudt wachten. Zit neder, mijn vriend. M. Raemdonck zou u goed willen doen, indien het mogelijk is.
Wat was, van uit een menschlievend en zelfs gewoon-menschelijk standpunt beschouwd, aangrijpender: een lichtekooi of rijke dame met prachtsieraden in een luxe-koets, of een arm fabrieksmeisje dat, in lompen neergehurkt, tegen den barren muur dier fabriek, van afgematheid zit te hijgen!
Woord Van De Dag