United States or South Georgia and the South Sandwich Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !


Velerlei werken van zijne hand verschenen nog, o.a. eene uiteenzetting van de Apostolische geloofsbelijdenis, van de tien geboden en het Gebed des Heeren; een klein geschrift over de voorbereiding tot den dood, op verzoek van Rochford, den vader van de ongelukkige Anna Boleyn, vervaardigd; een breede verhandeling, aan de hand van Psalm 84, "over de liefelijke eenheid der kerk" waarin eene uiteenzetting wordt gegeven over de verschillende ketterijen die de kerk hadden belaagd, en Erasmus zich, veel scherper dan hij vroeger wel gedaan had , over de Arianen uitspreekt.

Zijne leer echter begon nu eerst te leven en bragt het geheele Oosten in beroering; doch de haarkloverijen en spitsvondigheden der Arianen, die elkander onderling verketterden, bezorgden eindelijk aan de Katholijke kerk de overwinning.

Nu en dan verhieven zij zich weder, doch sedert den ondergang van het Longobardische rijk, liep ook hun rijk voornamelijk ten einde, en na de VII eeuw werd de algemeene invloed van hun stelsel krachteloos. Zie Algemeen Noodw. Woordenb. der Zamenleving, op de woorden Arius en Arianen. Onder de verschillende secten dier tijden maakten de Arianen den meesten naam.

"Arminiaansche begrippen zijn nog niet in andere landen doorgedrongen, Bouke!" zeide de Predikant; "doch men heeft er ketters van allerlei aard; als daar zijn in Engeland de Bisschopsgezinden, in Hongarije de Brandradisten, in Polen de Gentilisten, in Italië, Spanje en Frankrijk de Papisten, en verder overal verspreid de Socinianen, Pelagianen, Arianen, Macedonianen...."

De keizer evenwel, gebelgd dat men een vonnis had geveld buiten hem om, en willende toonen, dat hij heer was ook over de kerk, verleende Arius gratie, riep hem later naar Constantinopel en verbande daarentegen Athanasius. De strijd in de kerk tusschen het Arianisme en de orthodoxe leer werd omstreeks twee eeuwen lang met groote heftigheid gevoerd. De Gothen waren Arianen.

Kenmerkend is ook een uitspraak als deze: "Hoe zwaar bij anderen de autoriteit der kerk weegt, weet ik niet; bij mij is zij van zooveel gewicht, dat ik het met de Arianen en de Pelagianen eens zou zijn, indien de kerk hunne leer had goedgekeurd".

Toen in 453 met Attila's dood het Hunnenrijk uiteenspatte, trokken ook de Oostgothen over den Donau en bleven zich in de Donaugewesten ophouden, tot zij in 495 onder hunnen koning Theodorik Italië veroverden. Als oudste overblijfsel van germaansche taal bezitten wij nog eene gothische bijbelvertaling van bisschop Ulfilas uit de vierde eeuw. De Gothen behoorden als Christenen tot de Arianen.