United States or Falkland Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !


Volgens Ar. is de wijsbegeerte het onderzoek naar de eerste oorzaken van het bestaande, en om met vrucht aan zulk een onderzoek te kunnen beginnen is eene uitgebreide kennis van het bestaande, berustend op nauwkeurige waarneming, noodig; tot het opbouwen van een wijsgeerig stelsel moeten dus alle wetenschappen te hulp geroepen worden, en inderdaad behandelen zijne werken zoowel logica, rhetorica, poëzie en kunst in het algemeen, als wiskunde, botanie, zoölogie, physiologie en psychologie, om eindelijk te komen tot ethica, staatswetenschap en, wat hij de eerste philosophie noemt, methaphysica.

Intusschen had hij een oogenblik in de tijdschriften gebladerd. Met een nummer van het »Tijdschrift voor Staatswetenschap" in de hand, herneemt Van Reelant: »Hier heb ik mijn bewijs, meneer! In dit nummer van het »Tijdschrift voor Staatswetenschap" lees ik een uitvoerig artikel, onder den titel: »De dwaalleer van Malthus" met uw naam onderteekend.

Maar al hadt gij ook onverhoopt eene geheime neiging tot de staatswetenschap, dan heb ik tevens te veel krediet voor het gezond oordeel van den smaakvollen vriend, die u den "Holland" als een St.-Nicolaasgeschenk aanbiedt, om niet te beseffen, dat hij zich wel zou wachten, die bestemming aan mijn boekje te geven, zoo hij kon gissen, dat het strekken kon om die neiging bij u te voeden.

Hij wijst hem naar een stapel boeken. »Zie je die boeken? Altemaal ingezonden op hoop van een beoordeeling in mijn Tijdschrift voor Staatswetenschap. Heb je moed ze te lezen, en met een kort woord van critiek te behandelen? Zie je er niet tegen op? Dan verlos je mij van een taak, die me maand op maand meer begint tegen te staan.

Behalve zijn gewoon werk aan het ministerie had hij geregeld moeten zwoegen voor het »Tijdschrift voor Staatswetenschap", had hij een opstel in »de Gids" geplaatst en talrijke correspondentiën voor het »Handelsblad" voltooid.

Omdat hij ambtenaar was, moest hij verzwijgen, wat hij meende. En daarop begon hij te overwegen of misschien zijn betoog iets zeer gevaarlijks voor de rust van het koninkrijk der Nederlanden mocht bevatten. Zijn artikel was geplaatst in het Tijdschrift voor Staatswetenschap zonder dat zijn hoogvereerde leermeester, professor Van Dam, er de minste aanmerking op had gemaakt.

Het zijn manuscripten van verschillende auteurs, die een bijdrage wenschen te plaatsen in mijn Tijdschrift voor Staatswetenschap. Als je die stukken gelezen hebt, geef mij dan in een kort woord op, of je ze geschikt vindt voor plaatsing en waarom?" André neemt de handschriften zonder te antwoorden. Professor Van Dam brengt hem naar de tafel, waar ze gezeten hadden, terug.

Zijn naam stond nu naast dien van professor Van Dam op den omslag van het »Tijdschrift voor Staatswetenschap". Alles ging voor den wind. Hij had alle mogelijke aanleiding tot botsingen met zijne chefs vermeden. Misschien had ook de brief van professor Van Dam geholpen. Daarbij kwam, dat André op zijn hoede was, wanneer hij over de binnenlandsche politiek van den dag iets te zeggen had.

Hij sprak zeer afgemeten: »Het heeft mijne aandacht getrokken, dat er sedert een jaar onderscheidene stukken en artikelen geteekend met uw naam voorkomen in »de Gids", het »Tijdschrift voor Staatswetenschap" en het »Handelsblad"! Het komt mij voor, dat een staatsambtenaar in dit opzicht kiescher kon zijn.

Ook in Kissingen las Tolstoi zeer veel: op natuurkundig gebied Bacon, op godsdienstig Luther, terwijl Riehl's werken hem tot gids strekten bij de studie der staatswetenschap.