United States or Belarus ? Vote for the TOP Country of the Week !


De levenskunst die de levenswijze zijnen discipel wil leeren is matiging, het beheerschen zijner driften en aandoeningen. "Wat ons door de natuur verboden wordt is om onze begeerten verder uit te strekken dan onze krachten. Wat ons door de rede verboden wordt, is te willen wat wij niet kunnen verkrijgen, wat ons door het geweten verboden wordt, is verzoeking niet te kunnen weerstaan."

Zij schonk al haar vertrouwen aan den geheimen raad, die alle uit Madrid gezonden stukken ontving en thans er op aandrong, dat de bevelen des konings onverwijld uitgevoerd zouden worden. Toen Margaretha dit in den staatsraad mededeelde, ontstond er op nieuw een heftige strijd. Zelfs Viglius, die thans hersteld was, deinsde voor beslissende stappen terug en ried tot matiging.

»Overal«, zegt hij, »waar de economische verhoudingen tegenover onze actueele begrippen van recht en billijkheid staan, is tusschenkomst noodig om ze te herstellen en ze overeenkomstig te maken met de hedendaagsche ideeën, die de stapelplaats vormen op den weg naar den vooruitgangEn hij voegt er aan toe, terwijl hij zijne gedachten over den rol van den democratischen staat samentrekt: »In deze wettelijke regeling moet de heerschende gedachte deze zijn: De staat moet onze maatschappij er in behulpzaam zijn, dat zij zich meer begeeft op den weg naar gelijkheid van kansen in het maatschappelijke leven voor de individuen van beide seksen; naar vermindering van het sociale verschil tusschen sekse en stand; matiging van den klassestrijd

In weerwil der bittere klachten over den bloedraad, die uit de Nederlanden bij hem ingebracht werden, en die zelfs den paus bewogen hadden om den koning tot matiging aan te sporen, was Philips niet tot eenigen stap tegen dit gerechtshof over te halen.

Hij was de bondgenoot van de Thebanen tegen de Spartanen, ofschoon hij na den slag bij Leuctra beide partijen tot matiging aanspoorde. Terwijl hij, naar men algemeen geloofde, met groote plannen omging, nl. om geheel Griekenland onder zijne heerschappij te brengen en den oorlog tegen Perzië te hervatten, werd hij in 370 vermoord.

Zij zijn meer sluw dan voorzichtig en weten bij hun onvast karakter, van geene matiging hunner gevoelens. Als het hun goed gaat, geven zij zich aan overmoed en aan de uitgelatenste vroolijkheid over, maar treft hun het ongeluk, dan laten zij ras den moed zinken.

Welke pracht het hof van Elizabeth ook ten toon spreidde, en hoe het ook op beschaving boogde, matiging en zelfbeheersching was Elizabeths deel niet; zij sloeg in drift haar adellijke kameniers met de vuist, spuwde op het galakleed van een edelman en gaf haar gunsteling Essex, toen hij haar bij een driftige woordenwisseling den rug toekeerde, een slag in het gezicht.

Verder is nog de matiging op te merken, die Shakespeare zelfs in dit gruwelijke stuk in acht weet te nemen: als de mishandelde en vreeselijk verminkte Lavinia voor Titus geleid wordt, als hem de hoofden zijner zoons gebracht worden, als Tamora verneemt, welk een maal zij genoten heeft, spaart de dichter ons uitbundige jammerklachten en vervloekingen, een matiging, waartoe nòch Marlowe nòch eenig tooneelschrijver dier dagen in staat zou geweest zijn.

Hij voorzag in alles; en terwijl hij allen bezielde, predikte hij te gelijker tijd matiging door zijn voorbeeld zoowel als door zijne woorden. Zijne voorgangers van den eersten dag hadden echter eene groote feil begaan: zij hadden het rechte oogenblik verzuimd om zich van de medewerking der vloot te verzekeren.

Ter zelfder tijd werden die plaatselijke parlementen ingesteld, districts-vergaderingen en provinciale vergaderingen: die uitmuntende leerscholen, waar de burgers leeren denken en spreken; de gronden voor en tegen eene zaak overwegen en dienovereenkomstig beslissen; waar vooral ook de groote kunst onderwezen wordt om afwijkende meeningen te eerbiedigen en te waardeeren, en zich te oefenen in die eigenaardige deugden van matiging en zelfbeheersching en praktischen zin, die voor een gezond openbaar leven onmisbaar zijn.