Haec inter artificem videbitis, non otiose ad pulpita desidentem; sed atras carbone manus, taciturna attentione, admoventem operi: fumo, cineribus, fuligine obsitum, jam igne intensissimo durissima liquare metalla; jam vivis urere flammis vegetabile; hinc cautissime opposita committere corpora, flammivomos mox in conflictus ruitira; illinc, calore moderato, rerum virtutes, exacto ad numerum stillicidio, elicere; electas alibi, tepore naturali, unire arctius et digerere; verbo: totum inter furnos defixum, excitando, applicando, moderando igne occupatissimum, hujus in corpora efficaciam modis omnibus explorare.

Haec inter artificem videbitis, non otiose ad pulpita desidentem; sed atras carbone manus, taciturna attentione, admoventem operi: fumo, cineribus, fuligine obsitum, jam igne intensissimo durissima liquare metalla; jam vivis urere flammis vegetabile; hinc cautissime opposita committere corpora, flammivomos mox in conflictus ruitira; illinc, calore moderato, rerum virtutes, exacto ad numerum stillicidio, elicere; electas alibi, tepore naturali, unire arctius et digerere; verbo: totum inter furnos defixum, excitando, applicando, moderando igne occupatissimum, hujus in corpora efficaciam modis omnibus explorare.

SENAMUS: Hujusmodi canem loquacem educarat Franciscus Senensis, qui avorum memoria populo Romano spectante ac sermonem canis audiente flammis est exustus. FRIDERICUS: Multa quidem incredibilia putantur, quibus tamen nihil usitatius.

Cecropidæ ob patriam Mavortis sorte peremtos Decrevere simul communibus urere flammis. 485 At gente in Scythica subfixa cadavera truncis Lenta dies sepelit, putri liquentia tabo.» Talia dum memorant, umbra veniente Sibyllæ, Autonoe, «Finem hic, inquit, sermonibus adde Alternis! hæc, hæc veri fecunda sacerdos, 490 Cui tantum patuit rerum, quantum ipse negarit Plus novisse Deus: me jam comitante tuorum Tempus abire globo, et pecudes inponere flammis.» At gravida arcanis Cymes anus adtigit ore Postquam sacrificum, delibavitque cruorem, 495 In decus egregiæ vultus intenta juventæ, «Ætherea fruerer quum luce, haud segniter, inquit, Cymæo populis vox nostra sonabat in antro.

Cui triplici crinita iuba galea alta Chimaeram sustinet, Aetnaeos efflantem faucibus ignis: tam magis illa fremens et tristibus effera flammis, quam magis effuso crudescunt sanguine pugnae.

Neve tibi ad solem vergant vineta cadentem, Neve inter vitis corylum sere, neve flagella summa pete aut summa defringe ex arbore plantas tantus amor terrae -neu ferro laede retunso semina, neve oleae silvestris insere truncos: nam saepe incautis pastoribus excidit ignis, qui furtim pingui primum sub cortice tectus robora conprendit frondesque elapsus in altas ingentem caelo sonitum dedit; inde secutus per ramos victor perque alta cacumina regnat et totum involvit flammis nemus et ruit atram ad caelum picea crassus caligine nubem, praesertim si tempestas a vertice silvis incubuit glomeratque ferens incendia ventus.

INTEREA medium Aeneas iam classe tenebat certus iter, fluctusque atros Aquilone secabat, moenia respiciens, quae iam infelicis Elissae conlucent flammis. Quae tantum accenderit ignem, causa latet; duri magno sed amore dolores polluto, notumque, furens quid femina possit, triste per augurium Teucrorum pectora ducunt.

Saepe etiam sterilis incendere profuit agros atque levem stipulam crepitantibus urere flammis: sive inde occultas viris et pabula terrae pinguia concipiunt, sive illis omne per ignem excoquitur vitium atque exsudat inutilis humor, seu pluris calor ille vias et caeca relaxat spiramenta, novas veniat qua sucus in herbas, seu durat magis et venas adstringit hiantis, ne tenues pluviae rapidive potentia solis acrior aut Boreae penetrabile frigus adurat.

Hic oculis subito obicitur magnoque futurum augurio monstrum; docuit post exitus ingens, seraque terrifici cecinerunt omina vates. Namque volans liquidis in nubibus arsit harundo, signavitque viam flammis, tenuisque recessit consumpta in ventos, caelo ceu saepe refixa transcurrunt crinemque volantia sidera ducunt.

Ille, ubi torreret subjectis corpora flammis, Mutabat gemitus mugitibus; actaque veras Credere erat stabulis armenta effundere voces. 215 Haud inpune quidem: nam diræ conditor artis Ipse suo moriens inmugit flebile tauro.