United States or Singapore ? Vote for the TOP Country of the Week !


Wat van het arsenaal in Gratz iets eenigs maakt in zijn soort is, dat het geen museum is, geen kunstmatige opeenhooping van ongelijksoortige voorwerpen, onttrokken aan hun natuurlijke omgeving, maar dat het 't wapenmagazijn der stad is, juist zooals het op het eind der zestiende eeuw in gebruik was, toen de Staten er de noodige wapens bijeenbrachten, die benoodigd waren voor het contingent, dat zij in den strijd tegen de Turken hadden op te brengen.

In een der lage zalen van het klooster, misschien een ruime sacristie, heeft men een massa ongelijksoortige voorwerpen bijeengebracht, die meer of minder droevige of merkwaardige gebeurtenissen in de herinnering terugroepen, zooals schilderijen, stukken gebeeldhouwden steen of houtsnijwerk, émails en eerwaardig ijzerwerk. Te zamen heet het min of meer pompeus het Provinciaal Museum.

Bovendien is het niet verkiesbaar zijn geen schande; de ontzetting uit de verkiesbaarheid natuurlijk wel; deze twee ongelijksoortige grootheden kunnen daardoor evenwel nimmer op één lijn worden gesteld.

Wat het kasteel betreft, de bouwmeester heeft niet denzelfden goeden smaak aan den dag gelegd, toen hij door allerlei stijlen door een te mengen en ongelijksoortige bouwsels naast elkaar te zetten, het geheel deed gelijken op een middeleeuwsch kasteel, in de 19de eeuw uit bordpapier opgetrokken.

Het stuk heeft drie zeer ongelijksoortige bestanddeelen: de bruiloft van Theseus en Hippolyta, benevens de lotgevallen der vier verliefden; de pogingen der handwerkslieden om comedie te spelen; de twist van den koning en de koningin der elfen en hierbij de guitenstreken van Puck; dit alles komt in het stuk niet eenvoudig naast elkander voor, maar het is samengeschakeld, samengeweven, door een innig verband vereenigd!

De schreeuwende kleuren, het al te duidelijk zichtbare pleister, de gewone vensterglazen, de ongelijksoortige weelde der détails gelijken in het geheel niet op het Alhambra, dat men de pretensie heeft gehad, te willen navolgen. Het geheel zou beter passen bij een Casino van een drukke badplaats, dan voor een paleis, dat menschen van smaak moet bevredigen.

"Wie de eigenlijke aanvoerder is van dit uit zoo ongelijksoortige leden bestaande gezelschap," zegt Naumann, "of wie de eerste aanleiding heeft gegeven tot hun vereeniging, is niet uit te maken. De eene Vogel volgt de roepstem van den anderen, totdat de drang tot voortplanting bij hen ontwaakt en het gezelschap zich verstrooit."

Die ietwat ongelijksoortige bewijzen van aanzien stonden in verband met den invloed van het bekende bankiershuis der gebroeders Bethmann, dat in de achttiende eeuw een wereldberoemdheid genoot. In 1416 wordt er al een Bethmann in Goslar genoemd, en in de zestiende eeuw komen er raadsheeren en kooplieden in de familie voor.

Daarbij kwam nog het hebben van een politiek ideaal, dat geheel met de werkelijkheid in strijd was: nl. dat Keizer en Paus elkander als twee ongelijksoortige machten zouden erkennen, de Paus alle wereldlijk gezag den Keizer zou afstaan en het geestelijke alleen voor zich zou behouden, de Keizer den Paus als geestelijk heer zou eerbiedigen. Doch laat ik mij bepalen tot enkele feiten.

Door de vereeniging van zoo ongelijksoortige bestanddeelen is een zeer ingewikkeld geheel ontstaan, waarvan de deelen geenszins alle innig en volkomen zijn saamgesmolten, gelijk in "Koning Lear" wel het geval is; een deel is echt dramatisch en in den toon van een treurspel, zooals de verbanning van Posthumus, zijn afscheid van Imogeen, zijn miskenning van haar trouw, haar tocht met Pisanio; een ander deel is meer lyrisch, zooals haar verblijf bij Belarius en de geroofde koningszoons, haar nog onbekende broeders; een ander deel weder is meer episch, zooals de beschrijving van den strijd tusschen de Britten en Romeinen.