United States or Saint Barthélemy ? Vote for the TOP Country of the Week !


Behalve de zaak van Huss, moest het concilie te Constanz maatregelen beramen om eene groote scheuring, die er in de Latijnsche kerk was ontstaan, te doen ophouden en eene hervorming in #hoofd# en #leden# te bewerken. Omstreeks dezen tijd waren er toch niet minder dan drie mannen, welke elkander den pauselijken zetel betwistten.

Wanneer gij ooit in de beroemde Conciliestad komt, zult gij niet verzuimen den verdienstelijken oudheidkenner te bezoeken. Zijne schriften zal hij u tegen betaling van 56 cents aanbieden, en gij zult eigenaar worden van verschillende onuitgegeven brieven van Huss, die Kastell uit het werk van Van der Hardt in zijn geschrift heeft nagedrukt.

Onder Jan Huss is Luther; onder Luther is Descartes, onder Descartes is Voltaire, onder Voltaire is Condorcet, onder Condorcet is Robespierre, onder Robespierre is Marat, onder Marat is Babeuf. En zoo gaat het voort. Lager, aan de grens, die het onduidelijke van het onzichtbare scheidt, ontwaart men onbestemd andere donkere mannen, die misschien nog niet bestaan.

Voor Engelschen en voor Protestanten in het algemeen hebben de secte en haar monumenten een bijzondere belangrijkheid, want men zegt, dat de Bogumilen in den tijd der vervolging over Ragusa en Genua naar West-Europa uitweken en dat hun niet strenge leer den grond heeft gelegd tot de hervorming of althans tot het geloof, waarvoor Huss werd verbrand en waarvoor de ongelukkige Albigenzen en Waldenzen van de aarde werden weggevaagd door de kerk van Rome.

De geschriften van dezen man werden naar Duitschland gebracht en daar gelezen door #Johannes Huss#, hoogleeraar aan de toen beroemde hoogeschool te Praag. Deze kwam daardoor tot dezelfde inzichten en sprak toen openlijk uit, wat naar zijne meening in de kerk niet deugde. Daarom werd hij voor eene aanzienlijke kerkvergadering gedaagd, die van 1414 tot 1418 in de stad Constanz werd gehouden.

Huss, die niets goeds van dit concilie verwachtte, weigerde eerst te verschijnen, doch werd daartoe overgehaald door keizer Sigismund, die hem vrijgeleide beloofde. Daarop vertrouwende, verscheen hij dan ook voor de rechtbank der aanzienlijke geestelijken en vorsten.

En zoo zij niet de aangename bewustheid hadden meêgevoerd, dat zij de Kettersche stellingen van Joannes Huss en Hieronymus van Praag met kracht en vuur hadden weêrlegd en vernietigd, hoe gering zou dan ook nog hunne zelfvoldoening over het verrigte werk zijn geweest!

Ofschoon godsdienstige geschillen de naaste aanleiding tot deze vreeselijke oorlogen waren, zoo namen zij toch weldra, daar Huss en zijne ideën op ouden Slawischen grond en bodem stonden, en daar aan de andere zijde het rijk en de Keizer der Duitschers zich bij de "rechtgeloovige" partij schaarden, eene nationale wending.

Daar in dien hoek staan twee steenen muren; dat zijn de muren der gevangenis van Johannes Huss, uit den kelder van het Franciskaner klooster gebroken, en nu op de Conciliezaal heel netjes weêr opgemetseld, om alles wat meer bij elkaêr te hebben. Het is eene ijselijke gevangenis. Zie, zij ontvangt geen ander licht, dan uit de hooge vensters van de zaal.

Gij opent de gegrendelde kerkerdeur en stapt eene schrede terug. In die kerker ligt op stroo een menschengedaante. Het is de ongelukkige. Vroeger figureerde het beeld onder den preekstoel in de Munsterkirche, als de aartsvader Abraham; een bekwaam schilder heeft het een weinig gemoderniseerd, en nu doet het in den kerker van den aartsketter Huss volkomen zijne dienst.