United States or Liberia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Nog meer werd de Kerk verontrust, toen de resultaten van de ijverig beoefende wetenschap van lieverlede in het leven traden en sommige leerstukken aan het wankelen schenen te brengen. De stellingen der wijsbegeerte van DES CARTES en de nieuwe denkbeelden van den geleerden COCCEJUS, eerst hoogleeraar te Franeker en daarna te Leiden, vonden bijval en werden aan Frieslands Hoogeschool door mannen als JOANNES VAN DER WAEYEN, CAMPEGIUS VITRINGA en HERM. ALEX. RO

Maar reeds valt uw oog met welgevallen op een gedenkteeken ter eere van den dichter JOANNES LE FRANCQ VAN BERKHEY, wiens zoetvloeiende poëzie zoo dikwijls Leidens roem verheerlijkte en nog heden meer moest gekend en gewaardeerd worden, en dan weder maakt die geest der poëzie zich van u meester, dat is uwe verbeeldingskracht ontwaakt en voert u terug naar de dagen van weleer.

In den jaare 1276, op goede Vrydag, beviel de Graavinne van Hennenberg te Loosduinen in het kraambed van 365 kinderen; wordende dezelve van haar oom, Bisschop Otto van Utrecht, in één bekke gedoopt: de knegtjes wierden Joannes, en de meisjes Elizabeth genaamt. Doch zy stierven alle nevens de moeder, en wierden te Loosduinen in 't klooster begraven.

En zoo zij niet de aangename bewustheid hadden meêgevoerd, dat zij de Kettersche stellingen van Joannes Huss en Hieronymus van Praag met kracht en vuur hadden weêrlegd en vernietigd, hoe gering zou dan ook nog hunne zelfvoldoening over het verrigte werk zijn geweest!

Op Dinsdag den vierden November, dus tien dagen vóór zijn negenden verjaardag, vertrok hij, vergezeld van zijne moeder en grootmoeder, in een karos naar Leiden, waar hem de Hoogleeraar Joannes Coccejus, dat jaar Rector Magnificus met een deftige redevoering in 't Nederlandsch verwelkomde.

Nog meer gerucht maakte kort daarop de klagt der kerkelijken, dat in de leerredenen van JOANNES STINSTRA, Doopsgezind leeraar te Harlingen, over de natuur en gesteldheid van Christus Koningrijk, Sociniaansche gevoelens zouden verkondigd zijn. Alle Hervormde classen in Friesland en alle theologische faculteiten in Nederland werden door Gedeputeerde Staten uitgenoodigd dit boek te beoordeelen.

Onderscheidene dezer en vroeger genoemde personen beoefenden tevens de Latijnsche poëzij, waarvan zij vele proeven hebben nagelaten, even als HERO en FREDERIK VAN INTHIEMA, JOANNES BOURICIUS, ERNESTUS BADERS, PAULUS VAN GHEMMENICH, CHRISTIAAN BRINK, VOP. HOR. ACKER en onderscheidene Friesche edelen, die er steeds een roem in stelden, smaak voor de oude letteren aan de beoefening van de wetenschappen te paren.

En de heilige Joannes, zijn patroon, heeft hem de toelating gegeven de helle te verlaten. Alle dagen bidt hij den Heer Jezus voor hem. Hij moet maar zeven duizend jaar vagevuur meer doen: de Moeder Gods wil het, maar Satan verzet er zich tegen. Doch Maria drijft door wat zij wil. Zult gijlieden u verzetten tegen heuren wil?

JOH. WESSELIUS, THEODORUS VAN THUYNEN, NICOLAAS SCHIERE, IBERTUS FENNEMA, MARTINUS SWARTTE en JOHANNES PLANTINUS waren in de 18e eeuw door leer en schriften zeer in achting. AGGÆUS HAITSMA, GAVIUS NAUTA, JOANNES STINSTRA, BENJAMIN FRIESWIJK, JOHANNES HABBEMA en HERO OOSTERBAAN muntten te gelijk door geleerdheid uit.

In de woordenboeken b. v. van Joannes Bogard te Leuven 1563, van Petrus Dasypodius te Antwerpen 1569, van Plantijn te Antwerpen 1573, om van anderen te zwijgen, vindt men nog de ware spelling van hooft, hoofden.