United States or Caribbean Netherlands ? Vote for the TOP Country of the Week !


Daar er dus van den beginne af in Daniël geen roeping is, kan er ook geen man uit hem groeien, en dit blijkt in iederen nieuwen kring, dien hij binnentreedt. Overal is hij misplaatst; hij heeft geen overtuiging; slechts uiterlijkheden kan hij zich aanwennen. Zoo wordt hij tot een huichelaar. In de kunst van vertellen en schilderen heeft Garborg hier zijn volle rijpheid bereikt.

Zij konden, ontdaan van alle nationale en tijdelijke uiterlijkheden, in droom rond ons vereenigd zijn en wij zouden den Indiër of Griek van vele eeuwen vòòr onze jaartelling niet onderscheiden van den Italiaan of Duitscher van nog meer eeuwen er na; wij zouden hen allen houden voor zeer geniale en zeer wijze.... tijdgenooten. Ik zal nu verder over Dante spreken.

Hij is nu buiten zijn gedachten versmeten. Goedele weerde zich zachtjes af. Wilt ge niet? bad tante Olympe en hare lippen vielen in diepe droefenis neerwaarts, zoodat naar dezen nieuwen rimpel al de andere te gelijk negen, een beeld stichtend van onzeglijke smert. Goedele troostte haar dat was niet zoo erg, en God hield zich niet zoo bepaald bezig met schadelijke uiterlijkheden. Schadelijk?

Meer dan de helft van de kustlengte der zuidelijke binnenzee van Europa behoort bij mohammedaansche landen, die met hun vreemde levensvormen veel bekoorlijks hebben en dit afrikaansche Oosten zeer geliefd maken; maar het levendig verkeer tusschen de omliggende landen, waardoor de Middellandsche Zee het drukst bevaren wordt van alle zeeën, heeft natuurlijk het binnendringen van europeeschen invloed en europeesche uiterlijkheden ten gevolge gehad.

Zijn aangeboren minachting voor conventies en uiterlijkheden werd in zijn aanstonds diepgrijpende levenservaringen bevestigd. Het Ik, het "oorspronkelijk genie" en niet alleen het zijne stelde hij boven alles. In daden, eigenmachtige daden, zoo noodig tegen de traditie, ja, liefst tegen de traditie, zocht hij levensgeluk. Wat reeds door geboorte het zijne was wilde hij veròveren.

Het is dan toch op z'n mooist een afgezette dominee en maar bij een van jullie ouderlingen of bij een vriend aan huis. En dat kan me zoo erg aangrijpen; maar ik kan er niets aan doen!" "Moeder, de zaak is toch maar dat het huwelijk ingezegend wordt in een samenkomst van de gemeente; en of dat nu in een mooie kerk of in een schuur gebeurt.... die uiterlijkheden.

Vandaar dan ook deze, ook in dit boek zoo uitstekend gebeelde, losheid en snaakschheid in den onderlingen omgang dezer geestelijken: het groote offer hunner machtigste hartstochten heft hen van zelf boven het pueriel gedoe en den door dat werkelijke offer overtollig geworden schijn van "geestelijkheids"-uiterlijkheden uit.

Niet alleen de kleeding en dergelijke uiterlijkheden, maar ook wetenschappen en kunsten, ja zelfs de politieke inrichting en de belangrijkste zaken, schijnen bij de Franschen in hooge mate onderworpen te zijn aan de gezindheid, die op het oogenblik in de maatschappij den boventoon voert.

Men behoeft slechts in nader contact met het strafsysteem te komen, om te begrijpen, dat al deze uiterlijkheden het wezen der zaak niet bereiken. Wanneer 's morgens, op het Kazerneplein, de gevangenen »gelucht« worden, en ronddrentelen onder bewaking van soldaten, dan aarzel ik niet hen een kameraadsschappelijken groet te brengen.

Tot op zekere hoogte is dat ook werkelijk het geval; maar sommige scherpzinnige opmerkers beschouwen hen toch eenigermate als de vrijdenkers onder de stammen der Zuid-Slaven, want de kerken worden zeer weinig bezocht, en de uiterlijkheden van de godsdienst gaan den Montenegrijnen meer ter harte dan het innerlijk leven des gemoeds.