United States or Panama ? Vote for the TOP Country of the Week !
Nog in 1904 kon men hier het water zien glinsteren, maar de uitdroging gaat zoo snel, dat binnen enkele jaren men er droogvoets zal kunnen loopen. Tegenwoordig moet men al 150 kilometer ten zuidoosten van Bosso wezen, om nog open water te vinden in het bekken van de Sjari, en het Tsadmeer is stervende.
Voortaan zouden wij tot het Tsadmeer niet anders hooren spreken dan die zachte taal, waarin de klemtoon zulk een groote rol speelt en die de inboorlingen in de buurt van Zinder beriberi noemen, terwijl ze ons beter bekend is onder den naam van kanoeri. Het was nu voor eenigen tijd ook uit met den boomgroei, die ons tot hiertoe had verheugd; we betraden de steppe, de voorloopster van de woestijn.
Ze hebben netten, die ze nu en dan gebruiken, maar als het water gestegen is en ze er niet in kunnen staan, missen ze elk middel, om zich het goede voedsel te verschaffen. Gedroogde visch van het Tsadmeer kunnen ze gemakkelijk en goedkoop krijgen.
Wanneer de expeditie haar begrenzingswerkzaamheden zou hebben geëindigd, moest zij beginnen aan de studie van het Tsadmeer en de in-kaart-brenging ervan, terwijl er tevens allerlei onderzoekingen moesten worden verricht, zoölogische, mineralogische, ethnologische, linguïstische, hydrographische, enz.
De zending, die in 1906 aan kapitein Tilho van de koloniale infanterie werd opgedragen, had ten doel, de engelsch-fransche grens tusschen den Niger en het Tsadmeer vast te stellen in overeenstemming met het protocol, op 29 Mei 1906 te Londen geteekend door een conferentie, waarin Frankrijk vertegenwoordigd was door den heer Binger, toenmaals directeur aan het ministerie van koloniën; door graaf de Manneville, secretaris van de fransche ambassade en door kapitein Tilho, die ten tijde van de eerste expeditie Moll gereisd had in het betreffende gebied.
Koren en zout zijn er handelsartikelen en katoen groeit aan de rivier, dat tot smalle strooken wordt geweven, zeer gewaardeerd voor het maken van kleedingstukken. Al die voortbrengselen worden in groote hoeveelheid op de markt van Kabi gebracht. Kabi is een gewichtig middelpunt op de grens van Manga en Bornoe, dichtbij het Tsadmeer en Kanem.
De omwonenden van het Tsadmeer brengen droge visch. De kanemboe's komen met vee, ossen, schapen en kameelen. Gedurende ons kort verblijf te Kabi kwam het hoofd van Toerbanguida ons een bezoek brengen, omringd door veel ruiters en voorafgegaan door een troep geweerdragenden te voet, wier costuum op dat van Rabah's soldaten geleek.
Inderdaad bereikte de expeditie Tilho, die in het begin van de maand November 1906 uit Cotonoe was vertrokken en die de Dahomey was opgegaan, Gaya in Januari 1907 en zette den tocht naar het Tsadmeer voort door het dal der Dallol Maoeri en der Gober Tibiri. Op dit deel van haar tocht zullen wij de expeditie vergezellen.
We hadden dus een uitgebreid programma, en luitenant Mercadier van het derde bataljon jagers was dan ook door den minister van oorlog ter beschikking gesteld van het Aardrijkskundig Genootschap, om hem te vergunnen, zijn wetenschappelijk werk tot Nigeria uit te strekken en tot onze bezittingen tusschen den Niger en het Tsadmeer.
Frankrijk had bij die overeenkomst een groote uitbreiding van grondgebied verkregen, maar vooral won men erbij, dat de nieuwe grens een verbinding tot stand bracht tusschen de fransche bezittingen aan den Niger en het Tsadmeer, den Soedan en het Congogebied, en dat voor de oude, volkomen kunstmatige grenzen een rationeele grens in de plaats kwam, die de autonomie eerbiedigde van de verschillende stammen, behoorende tot de protectoraten van de beide contracteerende mogendheden.
Woord Van De Dag