United States or French Guiana ? Vote for the TOP Country of the Week !


"Niet zooveel eeuwen," antwoordde hij eens in zijne ballingschap aan een vriend, die zich hevig over de instelling van den Raad der Tienmannen en de door hen gepleegde gruwelen uitliet, "niet zooveel eeuwen lang zou de doorluchtige republiek hebben bestaan, indien het gouvernement, hoewel uitsluitend in de handen der aristokratie, niet populair was geweest in den echten goeden zin des woords, niet met de toegeeflijkheid en zachtheid van een vader geregeerd had.

Eene nog geduchter rechtbank was die der staatsinquisiteurs, welke slechts uit drie rechters bestond, en waaraan de Tienmannen, zoo dikwijls zij dit noodig achtten, de berechting eener zaak konden opdragen.

Later komt deze naam ook te Rome voor. In 453 vindt men in een overigens geheel ongeloofwaardig verhaal een consul P. Curiatius Fistus Trigeminus vermeld, die in 451 een der tienmannen was, en in 188 een volkstribuun C. Curiatius, die de beide consuls van dat jaar in hechtenis liet nemen.

Hare leden konden zelfs elkander vonnissen; in welk geval er door den Raad der Tienmannen een plaatsvervanger werd benoemd.

Achilles, een man die door zijne schitterende wapenfeiten meer dan 300 militaire onderscheidingen had verworven, 120 gevechten had bijgewoond en 45 wonden in de borst had gekregen, volkstribuun in 454, was een warm strijder voor de rechten der plebejers. In 450 lieten de tienmannen hem in den oorlog tegen de Aequers in eene hinderlaag vallen, waar hij sneuvelde.

Men wist, dat dit verschrikkelijke gerechtshof, tot welks oprichting in 1454 besloten werd, bestond, maar kende geen van zijne leden, die door den Raad der Tienmannen uit zijn midden werden gekozen. Alle Venetianen, van den gondelier tot den doge ingesloten, waren aan het altijd wakend toezicht dezer onzichtbare vierschaar en aan hare strenge rechtspraak onderworpen.

Twee wierookvaten stonden voor ieder Tribunaal, op bronzen drievoet, in de orchestra en hooge bronzen lampen, om ontstoken te worden mocht tot de schemering de daglange vertooning duren.... Maar de beide Consuls deden hun intrede, de Præfecten van Stad en Schat, Leger en Vloot, de verschillende Colleges van Tienmannen en Viermannen en Twintigmannen, de prætor en de ædilen, die de Spelen hadden uitgeschreven.

Met recht werd van het hoofd der republiek gezegd, "dat hij in kleeding en staatsie een koning, in macht slechts een raadslid, in zijne residentie een gevangene en daar buiten een gewoon burger was." Daarentegen werd de macht van den Raad der Tienmannen een lichaam bij gelegenheid van den aanslag van Querini in het leven geroepen ongemeen versterkt.

Oppius Cornicen, aan de overige tienmannen, onder wie ook een K. Duillius Longus voorkomt, amnestie verleend zou zijn, verdient geen vertrouwen. In 258 was hij censor, terwijl hij levenslang het eerbewijs verkreeg, om, wanneer hij van een feestmaal huiswaarts keerde, zich door een fakkeldrager en een fluitspeler te doen vergezellen.

In 't begin der veertiende eeuw door Bartolomeo Bon voor de aanzienlijke familie Giustiniani gebouwd, geraakte het ras daarna in handen van Francesco Foscari, dien beroemden maar tevens ongelukkigen doge, die van hartzeer stierf over de onmenschelijke vervolgingen, door den achterdochtigen en ijverzuchtigen Raad der Tienmannen zijnen onschuldigen zoon Jacopo, en over de ongehoorde vernederingen door denzelfden Raad hem persoonlijk aangedaan.