United States or Jamaica ? Vote for the TOP Country of the Week !
Mei- en Pinkstergebruiken vallen vrijwel samen; aan het Meilief beantwoordt de Pinksterbloem of Pinksterbruid. Ook zij is een verpersoonlijking van den genius der groeikracht, wat o.a. uit haar bloemkroon en loofversiering blijkt. Te Sittard heeft zij hoofd, leest en armen omwonden met kransen van roode kollen en blauwe korenbloemen.
Het streekdorp spreekt uit Amersfoort, Kuilenburg, Wageningen, Edam, Sittard, Vianen, Monnikendam.
Altijd hooger, als het orgel van Gangelt: Sittard. Spotrijmpjes op steden en dorpen. Oostergoo het land, Westergoo het geld, De Wouden het verstand, De Steden het geweld. Dokkum is een oude stad, Een oude stad boven maten, Daarom verkoopt men anders niet Als taai en ook garnaten. De Amelander schalken, Die stalen eens drie balken s Avonds in den maneschijn, Daarom zal 't hun wapen zijn.
Zoo breed als Geilenkirchen: Sittard. Hij is te Ool nog niet over! Hij komt van de Merumer markt: Roermond. Naar Zuidbroek gaan, zegt men te Hoogezand voor "een dutje doen"; te Venloo heet dit: "naar Tegelen gaan", enz. Men noemt natuurlijk steeds een naburig dorp. Een boterham, waardoor men Maastricht kan zien. Op Kessenicher veêren slapen: Belgisch Limburg.
Ja! maar in die oude oorkonde, door Habets vermeld, staat: »in gen Esschenbroek." Is dat gen dan eene drukfout voor den? Geenszins! »In gen Esschenbroek" is geschreven zooals in die gouen tusschen Rijn en Mase gesproken wordt. Zoo luidt ook het woordje onder te Sittard steeds als onger; oorspronkelik ongder, maar de d is daar uit gesleten.
Nog dien ik een zeer eigenaardigen vorm van het haalgebruik te vermelden, zooals die in eenige dorpen noordwestelijk van Sittard, nl. te Guttecoven, Obbicht, Papenhoven, Grevenbicht, Limbricht en Dieteren gevonden wordt. Daar moet de bruid, of ook bruidegom en bruid, met een versierde bijl in een versierd blok kappen.
In de provincie Limburg zijn slechts weinig sporen van een eigen nationale kleedij te vinden. In den noord-westelijken hoek, in het land van de Peel en bij Mook, in Venraaij en in Weert zijn de drachten aan die van Noord-Brabant verwant. Behalve deze dracht in het Noorden van de provincie is in de buurten van Sittard nog eenige resten van een eigen volks-dracht te herkennen.
Laat ik ten slotte nog even wijzen op de grootere eenheid van Zuid-Limburg. Van een nauwere dialektische eenheid bezuiden Sittard diene als specimen het gerundium op -têre: loupentêre, lachentêre enz., dat men te Maastricht, Sittard, Heerlen, Tongeren, Hasselt, kortom over geheel het zuidelijkste gebied verspreid vindt. Over het gebruik te Hasselt zie Gittée, in het Nederl.
Te Munstergeleen en te Sittard worden dan krombroodjes onder de kinderen geworpen, te Sittard bij de zeven kapelletjes langs den weg naar den Kollenberg. Het Christelijk symbolisme ziet hierin een herinnering aan het evangelieverhaal van dien dag over de wonderbare spijziging der 5000 Galileeërs. Vink, vonk, fakkel. Zoo menge vonk, Zoo menge appel. Vandaar zijn voorname rol in de volksweêrkunde.
Zelfs legt men o.a. te Sittard twee stroohalmpjes kruiselings op hoofd, borst en voeten, om den geest den lust te benemen, zich weer met het lichaam te vereenigen. Deze en dergelijke gebruiken heet men te Mechelen dan ook zeer juist "den doode verloren spelen"; zie H. Coninckx, Mechelsche gebruiken II, bl. 51.
Woord Van De Dag