United States or Bangladesh ? Vote for the TOP Country of the Week !
Modafar en de zijnen stelden dus zelf voor op Ternate een sterkte te bouwen en daarin hunne verstrooide landgenooten zooveel mogelijk te verzamelen. Dit voorstel werd met beide handen door Matelieff aangegrepen, zoodat de aan het strand gelegen plaats Malaya van een fort werd voorzien.
Aan de Noordelijke grens staat het vroeg zeventiend'eeuwsche Fort Oranje, dat Cornelis Matelieff de Jonge bouwde tegen den Spanjool. De Sultan van Ternate, die de Hollanders er in haalde om hem tegen Portugeezen en Spanjaarden te helpen, was een machtig-rijke potentaat.
De bedenking aan 't slot is Rumphius' kritiek. Matelieff en zijn geestverwanten dachten zoo niet. Zij geloofden aan enkel heil voor Hollanders op Ambon, dat Land van Kokanje, die Rijstebrij-berg of Sago-berg dan, want dat "uit boom in bosch gekapte brood" was de sago en zij gingen aan den slag om er Hollanders heemsch te maken, en tegelijkertijd Ambonneezen Hollandsch. Zóó moest het lukken!
Rumphius geeft hun gedachtengang weer, als hij de overwegingen beschrijft, waarmee Cornelis Matelieff toezag, "hoe licht de Ambonees in 't bosch zijn brood uit boom kapte, zijn wijn ook daaruit tapte, in de riviertjes een garnaaltje of vischje wist te vangen, dat hij met moeskruiden, die daar in 't wild wiesen, in een pot van groene bamboe toegemaakt, met een gauwigheid wist te koken, en dat over een vuur, dat hij al mede voor de vuist door 't wrijven van eenige houtjes tegen malkander wist te maken, en diergelijke mooie dingen meer, die beter voor een Hollanders oog dan voor zijn maag zijn."
Hoewel een achttal bodems onder zijne bevelen hebbende, voelde hij zich, misschien gedachtig aan de waarschuwing van Matelieff, niet sterk genoeg om de Spanjaarden op Ternate of Tidore aan te tasten, maar werd er besloten een aanval te wagen op het fort Makjan, dat slechts door Tidoreezen bezet was.
Tusschen hem en zijn vurig bewonderd Westersch voorbeeld is maar éen rang: die van den Indo, den afstammeling van den met "een dochter des lands" getrouwden kolonist naar het hart van Matelieff en de zijnen. Het onderscheid is heden ten dage nog maar in éen ding te vinden: in den Hollandschen familienaam van den Indo.
De Hollanders hadden maar al te vaak tot nog toe een losbandig leven geleid, waarbij zij "niet anders als verachte slavinnen" tot gezelschap hadden: Matelieff ijverde voor het huwelijk met "een dochter des lands" en voor een behoorlijke opvoeding der kinderen, met catechisatie en onderwijs in lezen, schrijven, rekenen "en het zingen der psalmen." De Inlandsche kinders moesten ook ter school.
Dat Matelieff reeds zeer goed het groote nut inzag, dat wij konden trekken uit de vijandschap van dezen sultan met de Spanjaarden, blijkt wel uit den raad, dien hij aan den Hollandschen vlootvoogd Van Caerden gaf, toen deze den 6en Januari 1608 te Bantam verscheen . Hij haalde hem over naar de Molukken te stevenen en drukte hem op het hart toch vooral de Spanjaarden op Ternate niet roekeloos aan te tasten, maar zich veeleer met den sultan van Mindanao te verbinden, opdat hij met diens hulp den Spanjaarden allen toevoer uit Manila zou kunnen afsnijden.
Tevens acht hij het wenschelijk eenige plaatsen van de Spanjaarden daar af te loopen, voornamelijk Otong op het eiland Panay, van waar uit veel rijst en vleesch naar Manila wordt gestuurd. "Verzeker u echter eerst", zegt Matelieff, "van de hulp der Mindaers". Geheel overeenkomstig dit advies van Matelieff aan Van Caerden, richtte nu Wittert zijn tocht in.
Niet alleen die van Banda, maer oock ten respecte van alle landen hieromtrent, die daermede groot achterdencken soude gegeven worden; die van Ambon werden seer door de Bandaneezen opgerockt, ende is te sorgen schier oft morgen daer oock uytborsten sal" . Matelieff was de eerste Hollandsche vlootvoogd, die na Acuña's vertrek uit de Molukken, aldaar verscheen.