Ipse dehinc auro squalentem alboque orichalco circumdat loricam umeris; simul aptat habendo ensemque clipeumque et rubrae cornua cristae. ensem, quem Dauno ignipotens deus ipse parenti fecerat et Stygia candientem tinxerat unda.

Hos duxere viros flaventi vertice Phorcys, Spiciferisque gravis bellator Arauricus oris, Æquales ævi; genuit quos ubere ripa Palladio Bætis umbratus cornua ramo. 405 Talia Sidonius per campos agmina ductor Pulvere nigrantes raptat, lustransque sub armis, Qua visu comprendere erat, fulgentia signa, Ibat ovans, longaque umbram tellure trahebat.

Cervus erat forma praestanti et cornibus ingens, Tyrrhidae pueri quem matris ab ubere raptum nutribant Tyrrhusque pater, cui regia parent armenta et late custodia credita campi. Adsuetum imperiis soror omni Silvia cura mollibus intexens ornabat cornua sertis pectebatque ferum puroque in fonte lavabat.

Tifata umbrifero generatum monte Calenum Nutrierant, audere trucem; nec corpore magno 220 Mens erat inferior: subsidere sæpe leonem, Nudus inire caput pugnas, certare juvenco, Atque obliqua trucis deducere cornua tauri Adsuerat, crudoque aliqua se adtollere facto.

UT belli signum Laurenti Turnus ab arce extulit et rauco strepuerunt cornua cantu, utque acris concussit equos utque impulit arma, extemplo turbati animi, simul omne tumultu coniurat trepido Latium saevitque iuventus effera.

Dextera lascivit cæsa Tegeatide capra Verbera læta movens festa per compita cauda. 330 Cingit acuta comas, et opacat tempora, pinus, Ac parva erumpunt rubicunda cornua fronte: Stant aures, imoque cadit barba hispida mento.

Quas insidias callide eludit, et noctis principio duces, Magonem, Maraxen et Acherran somno excitat, militibusque tessera significat, quid fieri velit: tum sarmentis ad cornua boum adligatis et incensis, custodibus Romanis rei novitate terror incutitur; Pœnus vero salvus ex faucibus elabitur, saltumque transgressus in agro Allifano castra ponit; 282-376.

Iamque domum mirans genetricis et umida regna speluncisque lacus clausos lucosque sonantes ibat et ingenti motu stupefactus aquarum omnia sub magna labentia flumina terra spectabat diversa locis, Phasimque Lycumque et caput, unde altus primum se erumpit Enipeus unde pater Tiberinus et unde Aniena fluenta saxosusque sonans Hypanis Mysusque Caicus, et gemina auratus taurino cornua vultu Eridanus, quo non alius per pinguia culta in mare purpureum violentior effluit amnis.

Hunc ubi miscentem longe media agmina vidit, purpureum pennis et pactae coniugis ostro: impastus stabula alta leo ceu saepe peragrans, suadet enim vesana fames, si forte fugacem conspexit capream aut surgentem in cornua cervum, gaudet, hians immane, comasque arrexit et haeret visceribus super accumbens, lavit inproba taeter ora cruor, sic ruit in densos alacer Mezentius hostis.

Haud secus, e specula præceps delatus opaca, Subsidens campo submissos contrahit artus, 310 Quum vicina trucis conspexit cornua tauri, Quamvis longa fames stimulet, leo; nunc ferus alta Surgentes cervice toros, nunc torva sub hirta Lumina miratur fronte; ac jam signa moventem, Et sparsa pugnas meditantem spectat arena. 315 Hic prior intorquens telum sic Appius infit: «Si qua tibi pietas, ictum ne desere fœdus; Et generum comitare, socer.» Per tegmina velox Tunc ærisque moras lævo stetit hasta lacerto.