United States or Wallis and Futuna ? Vote for the TOP Country of the Week !
Sa pagcá't ang m~ga táong matitinó'y ipalalagay pô cayóng sirâ rin ang pag-iísip, ang ipinagpatuloy n~g pananalitáng masacláp na pagpalibhás
Hindî co minamagalíng ang guinawâ n~g franciscano, ang idinugtóng namán n~g isá, sa pagca't hindî dapat ipagpilitan ang Religióng párang isáng parusa ó isáng pahirap; datapuwa't hálos ikinatútuwâ co, sa pagca't nakikilala co ang binátang iyán; siyá'y tagá San Pedro Macatí at maigui siyáng magwicang tagálog. N~gayo'y ibig niyáng siyá'y ipalagáy na bágong gáling sa Rusia, at ipinagmámapuri ang pagpapacunuwaríng hindî niyá nalalaman ang wíc
Datapuwa't cung nagsusumakit man si Rizal sa icapapanatag n~g m~ga irog n~g canyáng puso'y hindî naman niya nililimot ang ipagtatamó n~g guinhawa, m~ga calayâan at casarinlán n~g Filipinas, at sa pagca't ang pagcacaisa'y siyang mahigpít na cailan~gan upang tamuhín ang m~ga gayóng bagay, inisip niya't itinatag ang isáng samahang pinan~galanan niyang Liga Filipina ; nagpalimbag siyá n~g maraming palatuntunan n~g capisanang itó at ipinadalá sa canyáng caibigang si G. Domingo Franco.
Datapuwa't sa pagca't anaki'y mandin nagcacailan~gan ang pighati n~g pag-iisa at n~g pagca walang nacamamalay, upang lumala, n~g makita ni María Clarang siya'y nasubucan, untiunting tumiguil n~g pagbubuntong hinin~ga, pinahid ang canyang m~ga mata, na walang sinasabing ano man at hindi sumasagot sa canyang tía n~g cahi't cataga.
¡Ilayô ninyó ang babaeng iyán, papaglayuin ninyó silá! sa pagca't mahahawa ang ul-ol na babae! ang sigawan n~g caramihang tao, datapwa't waláng man~gahás na lumapit sino man.
M~ga papantin~gin, m~ga dumi at ibá pang masasamáng tubig ang doo'y natitipon, sa pagcá't ang bal-ong yaó'y tulad naman sa bilangguan; doon inihuhulog ang lahat n~g pinawawalang halagá ó ipinalalagay na wala nang cabuluhán; casangcapang doo'y mahulog, magpacabutibuti, wala n~g halagá.
Pagmasdán po ninyó ang m~ga pamahayagan man, cahi't ibiguing magpacátiratira sa cahulihulihan, gayón ma'y humáhacbang n~g isá sa pagsulong n~g laban sa canyáng calooban; hindi macatacas sa pagtupad sa ganitóng atas ang m~ga dominico man, caya't caniláng tinutularan ang m~ga jesuita, na cánilang m~ga caaway na cailán ma'y hindi macacasundô: gumágawâ silá n~g m~ga casayahan sa caniláng m~ga claustro, nan~gagtátayô n~g m~ga maliliit na m~ga teatro, nag-áanyô-anyô n~g m~ga tulâ, sa pagcá't palibhasa'y hindi silâ culang sa catalinuhan, bagá man ang boong isip nilá'y nan~gabubuhay pa silá sa icalabinglimáng siglo, napagkikilala niláng sumasacatuwiran ang m~ga jesuita, at silá'y makikialam pa sa daratníng panahón n~g m~ga batang bayang caniláng tinuruan.
Caraniwang tao'y haling ang isípan at sa pagca't silá'y nagbabayad mandin, carampatang silá'y pag-salitang han~gál n~g upang matowa sa ga-yóng pagbágay. Natutulog n~g tahímic, na tagláy iyáng pagpapaimbabaw n~g m~ga elemento , ang dagatang nalilibot n~g canyang m~ga cabunducan, na anó pa't tila mandin hindî siyá nakialam sa malacás na unós n~g gabíng nagdâan.
Sa pagca't na sa camay n~g inyóng m~ga caaway ang linang na ibig ninyóng pagtamnan, at walâ cayóng lacás na mailalaban sa canilá.... Kinacailan~gan munang hagcan ninyó ang camay na iyang.... ¡Hagcán! Datapuwa't ¿nalilimutan na ba ninyong silasila ang pumatáy sa aking amá, at siya'y caniláng hinucay at inalis sa canyang libin~gan?
Iniakit ni Rizal sa Gobernador Carnicero ang pagpapagawa n~g isáng mainam na "plaza" n~g Dapitan, at sa pagca't pumayag ay iguinawâ niya n~g isang magandang "plano".